Nhằm khơi dậy niềm đam mê sáng tạo trong lứa tuổi thanh, thiếu niên (TTN), những năm qua, các cấp bộ đoàn tỉnh Hà Nam phối hợp với các ngành liên quan triển khai có hiệu quả phong trào sáng tạo trẻ trong TTN. Đây được xem là sân chơi bổ ích nhằm khuyến khích các em tích cực, chủ động ứng dụng kiến thức trong nhà trường vào thực tế.
Nhóm học sinh Trường THPT chuyên Biên Hòa trình bày ý tưởng của mình tại Ngày hội sáng tạo học sinh năm 2019.
Thời gian qua, Trường THPT chuyên Biên Hòa là điểm sáng về chất lượng giáo dục toàn diện của tỉnh, đồng thời đạt nhiều giải thưởng cấp tỉnh, cấp quốc gia tại các cuộc thi KHKT dành cho học sinh. Đặc biệt, năm học 2017-2018 nhà trường giành nhiều giải cao trong cuộc thi KHKT với nhiều sản phẩm sáng tạo, có tính ứng dụng cao.
Điển hình là sản phẩm “Công tơ nước điện tử” đoạt giải Nhì cuộc thi KHKT cấp tỉnh năm học 2017-2018 do nhóm tác giả Đỗ Trọng Hiếu, lớp 12 chuyên Lý và Nguyễn Nam Khánh, lớp 11 chuyên Lý thực hiện, được ban tổ chức đánh giá cao bởi tính sáng tạo, nhiều khả năng ứng dụng vào thực tiễn.
Dưới sự hướng dẫn của cô giáo Nguyễn Thanh Hương, giáo viên môn Vật lý, nhóm tác giả đã nghiên cứu đồng hồ nước điện tử được cấu tạo gồm 2 phần: Phần bộ đếm sóng (trường từ tính) và thân nối. Đồng hồ có cấu tạo đặc biệt gồm thân rỗng bên trong, có lưu chất chạy qua và một bộ phận bên ngoài (gồm màn hình hiển thị, bộ phận phát sóng điện từ, bộ đếm bước sóng và quy đổi chỉ số đo).
Đây chỉ là một trong nhiều sản phẩm của nhà trường đạt giải cao trong các cuộc thi KHKT trong thời gian qua.
Thầy giáo Nguyễn Hoài Dương, Bí thư Đoàn trường cho biết: Để khơi dậy phong trào nghiên cứu KHKT trong đội ngũ giáo viên và học sinh nhà trường, ngay từ đầu năm học, Đoàn trường đã phát động phong trào tới 100% chi đoàn và đoàn viên, thanh niên. Theo đó, mỗi chi đoàn sẽ chọn một ý tưởng theo cá nhân hoặc nhóm tác giả tham gia, trình bày ý tưởng nghiên cứu để Hội đồng khoa học nhà trường đánh giá, lựa chọn đề tài có tính ứng dụng, khả thi cao.
Kết quả, năm học 2017-2018, toàn trường có 27/27 chi đoàn hưởng ứng tham gia nghiên cứu KHKT, trong đó, có 6 đề tài được chọn tham gia cấp tỉnh và có 2 sáng kiến đạt giải.
Với phương châm “Mỗi đoàn viên, đội viên là một ý tưởng sáng tạo - Mỗi chi đoàn, liên đội là một hộp thư ý kiến”, những năm qua, phong trào sáng tạo KHKT trong học đường được Ban Thường vụ (BTV) Tỉnh đoàn phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo (GD& ĐT) triển khai dưới nhiều hình thức và đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Để khơi dậy phong trào sáng tạo trẻ trong học sinh, ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền, BTV Tỉnh đoàn còn chỉ đạo các huyện, thành đoàn phối hợp với phòng GD&ĐT các huyện, thành phố tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên trẻ về lĩnh vực nghiên cứu khoa học; tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn gắn với việc nghiên cứu khoa học, gợi mở ý tưởng cho học sinh từ những kiến thức được học trong nhà trường đến việc lựa chọn giáo viên có năng lực, kinh nghiệm để phân công giúp đỡ.
Cùng với đó, chủ động phối hợp với phòng GD&ĐT các huyện, thành phố tổ chức các cuộc thi sáng kiến KHKT và lựa chọn những sáng kiến có chất lượng tham gia thi cấp tỉnh, cấp quốc gia.
Với cách làm này, năm học 2017-2018, tại cuộc thi KHKT tỉnh dành cho học sinh trung học đã thu hút 150 học sinh đến từ 24 trường THPT và 6 phòng GD&ĐT các huyện, thành phố với 79 dự án khoa học, trong đó, có 43 dự án đạt giải thuộc các lĩnh vực: Khoa học xã hội và hành vi; Môi trường; Kỹ thuật môi trường; Khoa học thực vật và môi trường; Hóa sinh; Khoa học thực vật nông nghiệp; Máy thông minh; Vật lý và thiên tai; Kỹ thuật cơ khí; Phần mềm quản lý ứng dụng; Dụng cụ sinh hoạt và đồ chơi trẻ em…
Các sản phẩm tham gia cuộc thi cho thấy, hầu hết các ý tưởng của các em đều gắn với đời sống thực tiễn, phù hợp với điều kiện nghiên cứu. Từ hoạt động nghiên cứu khoa học đã giúp các em chủ động tìm kiếm ý tưởng, tài liệu, đồng thời phát huy khả năng sáng tạo trong việc vận dụng kiến thức vào nghiên cứu, khả năng trình bày thuyết phục.
Trần Ích
Trần Ích