“Nhiễu” thị trường sách tham khảo

Bắt đầu năm học mới, bên cạnh sách giáo khoa, thị trường sách tham khảo (STK) dành cho cả học sinh và giáo viên cũng trở nên sôi động. Tuy nhiên, để tìm được một cuốn STK phù hợp về chất lượng, nội dung, mục đích sử dụng không phải là điều dễ dàng, bởi có quá nhiều sự lựa chọn cho một nhu cầu.

Phụ huynh và học sinh chọn mua sách tham khảo tại hiệu sách Fahasa (Trung tâm thương mại Vincom Phủ Lý).

Dù không phải tài liệu bắt buộc trong chương trình học chính khóa, nhưng nhiều năm qua, STK vẫn được nhiều phụ huynh, học sinh coi là nguồn bổ sung kiến thức cần thiết, thông qua các dạng bài tập nâng cao, bộ đề thi qua từng năm hoặc phương pháp giải quyết các dạng bài tập của mỗi môn học. 

Trước nhu cầu của thị trường, các nhà xuất bản liên tục cho ra đời nhiều đầu STK cho tất cả môn học, bậc học. Khảo sát tại một số nhà sách trên địa bàn thành phố Phủ Lý, không khó để nhận ra sự phong phú của STK cho đủ mọi cấp học. 

Đối với bậc tiểu học, STK tập trung vào 2 môn Tiếng Việt và môn Toán với hơn 10 đầu sách, từ phương pháp học hiệu quả, đơn giản đến loại sách bài tập nâng cao, bồi dưỡng học sinh giỏi, tuyển tập đề thi Olympic… Càng lên bậc học cao hơn, đặc biệt là các khối học chuyển cấp, lượng STK càng nhiều, ngoài môn Toán, Ngữ văn, còn thêm các môn tiếng Anh, Vật lý, Hóa học, Địa lý, Lịch sử… Giá thành mỗi loại STK dao động từ 30 – 90 nghìn đồng/cuốn.

Đứng trước gian sách tham khảo tại hiệu sách Fahasa (Trung tâm thương mại Vincom Phủ Lý), em Lương Minh Ngọc, học sinh lớp 8, Trường THCS Lương Khánh Thiện (TP. Phủ Lý) chia sẻ: STK tiếng Anh em đã chọn xong theo hướng dẫn của giáo viên, giúp bổ trợ kiến thức về ngữ pháp và phát âm. Nhưng STK Ngữ văn lại hơi khó lựa chọn, một số sách văn mẫu hoặc cách làm văn hay, dù cùng nhà xuất bản mà vẫn có nội dung gần giống nhau.

Ngay cả các bậc phụ huynh đi mua STK cho con em mình cũng “bó tay” trước “mê cung” STK. Nhiều người chọn mua theo tư vấn của nhân viên nhà sách, số khác mua theo sự lựa chọn của con. Trong khi một số STK chỉ là sách giải bài tập có trong sách giáo khoa, cách giải cũng sơ sài, không đầy đủ. Dùng loại sách này sẽ khiến học sinh thụ động, lười suy nghĩ trong học tập. Ngoài ra, so với sách giáo khoa, STK thường có giá bán cao hơn gấp 2-4 lần, nếu lựa chọn sai sẽ khiến các bậc phụ huynh phải chi một khoản tiền khá lớn.

Không chỉ học sinh, phụ huynh, nhiều giáo viên cũng lúng túng khi muốn tìm STK giúp bổ sung các dạng đề cho giáo án hoặc phục vụ công tác giảng dạy, nhất là ở những lớp có nhiều đối tượng học sinh khác nhau. Theo kinh nghiệm nhiều giáo viên chia sẻ, phải xác định được STK có thực sự cần thiết cho môn học hay không, không nên mua tràn lan mà phải có sự chọn lọc. 

Thầy giáo Nguyễn Mạnh Tuyên, giáo viên môn Vật lý, Trường THCS Đinh Công Tráng (xã Thanh Lưu, Thanh Liêm) cho biết: Đầu tiên, khi muốn mua bất kỳ cuốn sách nào, không chỉ STK, người học nên mở phần mục lục xem quyển sách này có nội dung chính như thế nào, sau đó đọc lướt qua một lượt nội dung cụ thể. Nếu thấy nội dung phù hợp và thật cần thiết cho bản thân trong học tập thì mới mua. Bởi không phải STK nào cũng có ích, nhiều loại sách khiến học sinh thụ động, lười suy nghĩ, trả bài đối phó với giáo viên.

Bên cạnh đó, hiện nay, chương trình sách giáo khoa và thi chuyển cấp liên tục có sự thay đổi, điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tiễn, trong khi nhiều bộ STK tái bản nhưng “cốt” vẫn là nội dung cũ, một số sách mang ý kiến chủ quan của tác giả, thậm chí sai những lỗi cơ bản nhất, dễ khiến học sinh có sự sai lệch về kiến thức. 

Theo thầy giáo Cao Xuân Phan, Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Biên Hòa (TP.Phủ Lý), tất cả các trường hiện nay đều không cho phép các giáo viên giới thiệu tràn lan STK cho học sinh và phụ huynh. Khi cần mở rộng kiến thức ngoài sách giáo khoa, qua nhiều năm bổ sung giáo án, giáo viên đã có thể cung cấp đầy đủ kỹ năng, kiến thức cho học sinh. Phụ huynh và học sinh chỉ nên mua STK cho môn học bản thân thấy cần thiết, phù hợp với năng lực, sở thích cá nhân. 

Cả nước hiện nay có 35 nhà xuất bản có chức năng ấn hành STK. Vì vậy, phụ huynh và học sinh cần lựa chọn sách của các nhà xuất bản và các tác giả có uy tín, không nên mua đại trà với cách nghĩ dùng gì cũng tốt. Nên tham khảo ý kiến của giáo viên bộ môn giúp định hướng cho học sinh cách chọn STK, biết vận dụng, xử lý kiến thức trong STK để đạt hiệu quả trong việc dạy và học.

Không thể phủ nhận giá trị của STK, bởi đó là tâm huyết, kinh nghiệm đáng quý của các nhà sư phạm tích lũy qua nhiều năm, giúp học sinh và giáo viên mở rộng kiến thức ngoài sách giáo khoa. 

Tuy nhiên, trước thực tế thị trường STK tràn lan, nặng về lợi nhuận như hiện nay, phụ huynh và học sinh nên có sự lựa chọn căn cứ theo tư vấn của giáo viên và lực học của mình để đưa ra quyết định có nên mua STK hay không, khi nào cần dùng đến STK, sách nâng cao, để phát huy được tác dụng của STK, đồng thời tránh cho phụ huynh phải bỏ ra một khoản chi phí không hiệu quả. 

Cùng với đó, Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thành phố cần có những quy định cụ thể hướng dẫn các nhà trường, cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh nghiên cứu sử dụng STK hiệu quả, đạt được mục đích học tập.

Thanh Vân

Thanh Vân

Bình luận bài viết

Bình luận

BÁO HÀ NAM ĐIỆN TỬ

Giấy phép xuất bản số 68/GP-BTTTT do Bộ Thông tin - Truyền thông cấp ngày 16/2/2017

Địa chỉ: Đình Tràng, phường Lam Hạ, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam

Tổng Biên tập: Nguyễn Duy Tuấn

Điện thoại: (0226) 3852.773 - 3853.342 | Fax: (0226)3853.342

Email: baohanam.dientu@gmail.com

Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.