Thúc đẩy sáng tác văn học nghệ thuật về du lịch

Mặc dù Hà Nam chưa phát động cuộc sáng tác văn học nghệ thuật (VH-NT) riêng nào về du lịch nhưng thực tế, nhiều nghệ sỹ Hà Nam đã có những tác phẩm về đất và người Hà Nam. Đó là những tác phẩm vừa mang tính chất ngợi ca, khắc họa, vừa mang tính chất "mời gọi" công chúng đến với Hà Nam - một cách quảng bá du lịch tinh tế, mang đậm sắc thái nghệ thuật.

Trong số những loại hình nghệ thuật có nhiều sáng tác về du lịch nổi bật nhất phải kể đến nhiếp ảnh và mỹ thuật. Các nghệ sỹ đã khai thác đề tài từ tự nhiên, đời sống con người, văn hóa, lịch sử để cho ra đời những sáng tác không chỉ mang hơi thở cuộc sống mà còn tạo sức hút đối với du khách. Làng nghề thường là điểm đến của các nghệ sỹ, ở đó nghệ sỹ tìm thấy dấu ấn văn hóa lịch sử, vẻ đẹp tâm hồn con người, những trăn trở thời cuộc của người làm nghề.

Ở Hà Nam, những làng nghề luôn thu hút sự quan tâm của các nghệ sỹ là những làng nghề đã tồn tại hàng trăm năm tuổi như trống Đọi Tam, dệt lụa Nha Xá (huyện Duy Tiên); bánh đa nem làng Chều, cá kho Đại Hoàng (huyện Lý Nhân); dũa An Đổ, rượu làng Vọc, sừng mỹ nghệ Đô Hai (huyện Bình Lục); nón Khoái, thêu ren Thanh Hà (huyện Thanh Liêm); làng đa nghề Nhật Tân (Kim Bảng)…

Các nghệ sỹ đã có nhiều thời gian để trải nghiệm và sáng tác ngay tại các cơ sở sản xuất, chờ đợi khoảnh khắc đẹp để ghi hình và thể hiện tác phẩm. Mong muốn của mỗi tác giả được chuyển tải vẻ đẹp cuộc sống từ những làng nghề này đến với công chúng, với du khách trong và ngoài tỉnh.

Nghệ sỹ nhiếp ảnh Trần Hữu Chiến có nhiều tác phẩm quảng bá về những sản phẩm đặc trưng như chuối ngự Đại Hoàng, cá kho Nhân Hậu… Ngành văn hóa - thể thao và du lịch đã từng sử dụng nhiều bức ảnh của ông cho những trang quảng bá, xúc tiến du lịch Hà Nam. Du khách đã cảm nhận được màu sắc đặc trưng, không gian văn hóa làng đậm nét truyền thống qua từng tác phẩm ấy.

Nghề làm sừng mỹ nghệ Đô Hai, xã An Lão (Bình Lục). Ảnh: Lương Thế

Còn với Mỹ thuật, việc thể hiện đề tài về du lịch không giống nhiếp ảnh. Sự đa dạng về chất liệu và phong cách đã tạo nên những tác phẩm hội họa mang dấu ấn riêng của từng nghệ sỹ.

Ở Triển lãm Mỹ thuật Khu vực Đồng bằng sông Hồng năm 2018, họa sỹ Nguyễn Ngần đã thu hút du khách bởi tác phẩm tranh khắc về một nghi thức trong lễ hội đền Lảnh Giang.

Với sự khắc họa tinh tế,  bức tranh có tên "Lễ rước nước đền Lảnh Giang" của Nguyễn Ngần tạo cảm giác vừa thực, vừa huyền bí; khơi gợi những liên tưởng sâu xa hơn về văn hóa lễ hội, văn hóa tín ngưỡng dân gian của cư dân ven sông. Một bức vẽ mang tính chất quảng bá văn hóa tuyệt vời cho Hà Nam. Nguyễn Ngần cho biết, anh sẽ dành tặng cho nhà đền bức vẽ này, để du khách đến đó có thể cảm nhận vẻ đẹp tâm linh của lễ hội, của di tích.

Nhiều họa sỹ của Hà Nam đã lăn lộn những tháng ngày dài ở làng nghề,  những thôn quê có các di tích văn hóa lịch sử tiêu biểu để sáng tác. Như họa sỹ Đỗ Kích, mặc dù rất trung thành với đề tài chiến tranh cách mạng, nhưng ông vẫn không thể dửng dưng trước vẻ đẹp của làng quê thanh bình Hà Nam. Một góc quê, một buổi chiều… đi vào tranh vẽ với những phác họa nội tâm cực kỳ sâu thẳm, để bất kỳ ai nghĩ về Hà Nam, biết đến Hà Nam đều có điều kiện gợi mở tư duy, tâm hồn và cảm xúc. Ông đã góp một phần vào việc giới thiệu về con người, đời sống nông thôn Hà Nam đến với bạn bè trong và ngoài nước. 

Cơ sở sản xuất gốm Gia Long, làng gốm Quyết Thành  (thị trấn Quế, Kim Bảng). Ảnh: Điện Biên

Dù vậy, trong nhận thức và tư duy của nhiều nghệ sỹ, mục đích quảng bá, phát triển du lịch cho Hà Nam thông qua các sáng tác VH-NT còn chưa rõ ràng. Mỗi năm, Hội VH-NT tỉnh tổ chức một vài lần trưng bày hay triển lãm ảnh nghệ thuật gắn với sự kiện lịch sử bằng những sáng tác của các nghệ sỹ trong năm, nhưng không làm nổi bật vẻ đẹp của đất và người Hà Nam.

Bởi, bản thân các nghệ sỹ vẫn còn chàng màng trong việc chọn lựa tác phẩm, thể hiện chủ đề, chưa làm nổi bật mục tiêu mà triển lãm hướng tới. Vì thế, có nhiều tác phẩm chỉ dừng lại ở mức thể hiện chứ chưa đạt tới mức giới thiệu hay quảng bá vẻ đẹp của đất và người Hà Nam.

Với mỹ thuật, điều này càng khó khăn, vì chưa có triển lãm nào được tổ chức dành riêng cho chủ đề này. Vì vậy, thúc đẩy sáng tác VH-NT về du lịch là việc cần làm trong thời gian tới khi Hội VH-NT Hà Nam xác định VH-NT cần có những đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Giang Nam

Chu Uyên, Thế Tuân

Bình luận bài viết

Bình luận

BÁO HÀ NAM ĐIỆN TỬ

Giấy phép xuất bản số 68/GP-BTTTT do Bộ Thông tin - Truyền thông cấp ngày 16/2/2017

Địa chỉ: Đình Tràng, phường Lam Hạ, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam

Tổng Biên tập: Nguyễn Duy Tuấn

Điện thoại: (0226) 3852.773 - 3853.342 | Fax: (0226)3853.342

Email: baohanam.dientu@gmail.com

Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.