Đền Tiên Ông hay còn gọi là đền Ông nằm trên đỉnh núi Tượng Lĩnh, thuộc quần thể danh thắng Bát Cảnh Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, rất gần với quần thể Hương Tích (Hà Nội).
Toàn cảnh Bát Cảnh Sơn
Hồ nước trước đền Tiên Ông xưa có một ngôi chùa, gọi là chùa Ông. Năm 1901, ngôi chùa bị lũ cuốn trôi. Hồ nước sâu từ 4-5 m, trong xanh bốn mùa và không bao giờ cạn.
Được gọi là Bát Cảnh Sơn vì trước đây nơi này có 8 ngôi chùa và một ngôi miếu thờ Thổ đại Thần linh được bài trí xây dựng theo truyền thuyết bát quái ngũ hành, trong đó có đền Tiên Ông.
Đền được xây dựng từ đời vua Trần Nhân Tông, trên lưng chừng núi Tượng Lĩnh, cao khoảng 200m giống hình voi quỳ, theo hình chữ Tam, gồm 5 gian tiền đường, 3 gian trung đường và một hậu cung.
Lối lên đền Ông với 108 bậc đá, du khách luôn có cảm giác thư thái, yên bình giữa không gian thiền tịnh, đầy bóng cây che
Từ dưới chân núi lên đền qua 108 bậc đá, hai bên cây cối xanh tươi, mát mẻ, du khách được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bát ngát một vùng đất trời thôn quê yên bình bởi những cánh đồng, làng mạc, dòng sông.
Ngôi đền tọa trên lưng chừng núi, cổ kính và trầm mặc
Rất nhiều thần phả, sắc phong và các đồ thờ tự quý, hiếm còn được lưu giữ tại đây
Đền thờ Nam Thiên Đài Thành hoàng Thánh Tổ Thiên Vương Bồ Tát. Theo truyền thuyết về Tiên Ông được lưu lại, phụ thân của Tiên Ông là một vị quan to triều đình nhà Trần, một lần kinh lý đến trấn Sơn Nam, qua xã Đại Thịnh (nay là Đại Cương, huyện Kim Bảng) kết duyên với một cô gái làng và sinh ra Tiên Ông. Từ bé, Tiên Ông đã chăm chỉ đèn sách, một lòng hướng Phật. Khi lớn, ngài chu du khắp thiên hạ, tìm thầy học đạo.
Một ngày, ngài đến đất Quang Thừa, xã Tượng Lĩnh thấy cảnh non nước hữu tình, nhìn dãy Bát Cảnh Sơn hùng vĩ đã ở lại và lập một ngôi chùa dưới chân núi Động Tam Giáo để thờ Phật, thờ cha mẹ, gọi là chùa Tam Giáo..
Ông Vũ Quang Xuất, người làng Bát Cảnh Sơn xưa, nay là làng Quang Thừa luôn dành tấm lòng tôn kính với các bậc tiền nhân. Nhiều năm qua, ông Xuất là người đã sưu tầm và biên soạn những câu chuyện và truyền thuyết về Bát Cảnh Sơn
Người dân địa phương truyền lại, ngài đã rất có công với nơi này, chữa bệnh và giúp đỡ người nghèo. Khi ngài mất đã hóa thân vào cây "Đại Nại" và dặn dân chúng lấy gỗ cây đó để tạc tượng thờ và lấy đồng để đúc tượng thần. Đến nay, những pho tượng đó vẫn
Bát Cảnh Sơn không chỉ nổi tiếng là danh thắng mà còn nổi tiếng về người Hiền tài. Đây cũng là vùng đất phát tích truyện Trầu Cau.
Đền Ông linh thiêng với truyền thuyết và lịch sử để lại cho nhân dân và vùng đất này. Giờ là điểm đến của hàng vạn du khách trong hành trình vãn cảnh tâm linh ở Hà Nam…
Giang Nam
Chu Uyên