Những người nghiện ma túy thường mang trong mình mặc cảm, né tránh giao tiếp xã hội; dễ bị xã hội xa lánh, kỳ thị. Thế nhưng ở phường Thanh Tuyền, thành phố Phủ Lý, có một người phụ nữ vẫn kiên trì gần gũi, âm thầm cảm hóa, giúp họ thoát khỏi lầm lỡ và trở thành những công dân có ích cho gia đình và xã hội. Đó là cô Nguyễn Thị Thủy, Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng tổ dân phố số 3, phường Thanh Tuyền, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.
Để phóng viên tìm gặp được “người vác tù và hàng tổng” Nguyễn Thị Thủy là rất khó. Sau ba cuộc hẹn không thành, lần thì vì cô đang bận đi giám sát thi công con đường trong tổ dân phố, lần thì vì cô còn bận họp trên phường, trên thành phố, tới lần thứ tư, chúng tôi mới gặp được cô Thủy. Không phải cuộc phỏng vấn bên bàn nước, chén trà, chúng tôi gặp được cô vào khoảng 11 giờ trưa, tại một chợ cóc gần nhà, bên mâm đậu rán.
Cô Nguyễn Thị Thủy (thứ 2 từ trái sang) tham gia Tọa đàm nâng cao hiệu quả thực hiện Mô hình "3 giảm, 4 giữ" do UBND tỉnh tổ chức.
Ít ai có thể tưởng tượng được, người phụ nữ nhỏ nhắn, gày guộc, đang bận mải mưu sinh bên gánh hàng rong này, lại chính là nữ Bí thư Chi bộ kiêm Tổ trưởng tổ dân phố - hơn 10 năm qua đã kiên trì, âm thầm cảm hóa những người nghiện ma túy, góp phần kiềm chế tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn, đem lại bình yên cuộc sống cho cộng đồng dân cư.
Khi được hỏi về kinh nghiệm khi đến trò chuyện, cảm hóa những người nghiện ma túy? cô Nguyễn Thị Thủy cười nhẹ nhàng mà nói: “Tôi chẳng nói theo bài bản, sách vở gì đâu. Tôi đến bằng cái tâm. Và chúng tôi trò chuyện với nhau về những câu chuyện nhỏ trong cuộc sống đời thường”.
Thật vậy, cô Thủy đến và sẻ chia với những người nghiện ma túy bằng cái tâm chân thật, bằng tình cảm của một người hàng xóm lớn tuổi dành cho những đứa cháu dại dột. Với anh P.Q.V (phường Thanh Tuyền, TP. Phủ Lý), cô Thủy chính là một người hàng xóm như thế. Anh V. chia sẻ: “Hơn 3 năm trước, đó là một câu chuyện rất buồn, tôi hoàn toàn không muốn nhớ đến nó, và càng không muốn kể về nó. Nhưng lần này, tôi rất muốn được chia sẻ để cảm ơn cô Thủy, cảm ơn tất cả mọi người đã giúp đỡ tôi đoạn tuyệt với ma túy, giành lại cuộc sống của chính mình”.
Và anh V. chậm rãi chia sẻ về câu chuyện của mình. Đó là vào đầu năm 2018, anh V. bắt đầu "chơi" ma túy do bạn bè rủ rê, lôi kéo, một phần cũng do sự mải chơi, đua đòi tuổi thanh niên. Khi đó, anh V. chưa biết tác hại của ma túy là gì, chỉ nghĩ là chơi cho vui, không ngờ kể từ khi đó, cuộc sống của anh V. hoàn toàn lệ thuộc vào ma túy. Cuộc sống đảo lộn, bạn xấu thì nhiều, bạn tốt thì ngày càng xa lánh, gia đình suy kiệt về kinh tế và cả tinh thần. Biết vậy nhưng không thể nào dứt ra được, bởi ma túy luôn làm cho cái đầu u mê, cả ngày chỉ tìm cách làm sao để có ma túy, mọi ước mơ, hoài bão tuổi trẻ bị tan biến.
“Tôi sống không còn đúng nghĩa là con người, vật vờ nay đây mai đó, sức khỏe ngày càng tiều tụy” – anh V. buồn bã nhớ lại. “Tưởng rằng, cuộc sống sẽ chẳng còn ý nghĩa gì nữa, nhưng điều kỳ diệu đã đến, khi có sự đồng cảm, sự quan tâm, gần gũi chia sẻ của chính những người mà tôi thường trốn tránh, e ngại chạm mặt và thậm chí đó là những người thường truy bắt những người như tôi - đó là các anh, các chị Công an phường Thanh Tuyền, là các bác, các cô ở Tổ dân phố số 3, đặc biệt là cô Thủy - Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng tổ dân phố”.
Trước sự trốn tránh, mặc cảm của anh V., cô Thủy không hề nản lòng. Cô thường tìm đến nhà, trò chuyện với anh V. bằng những lí do rất “đời”. Lúc thì tiện buổi chợ sáng, cô mua được mớ rau ngon, mang sang cho cháu nấu ăn. Lúc thì tiện thông báo công chuyện của tổ dân phố, cô qua hỏi cháu có tham gia không? Lúc thì nhớ ra có người cần thuê lao động thời vụ, cô qua hỏi cháu có rảnh đi làm không?...
Dần dà, bằng sự kiên trì và cái tâm chân thành của mình, sau nhiều lần gặp gỡ, động viên cô Thủy đã giúp cho anh V. khơi dậy nghị lực, tiếp sức cho anh đi đến quyết tâm tự nguyện cai nghiện ma túy.
Để cắt cơn nghiện ma tuý không hề khó, nhưng việc đấu tranh tư tưởng, ý chí nỗ lực làm sao đừng nghĩ đến nó, đừng quay trở lại là điều hết sức khó khăn. Hiểu rõ được điều đó, cô Thủy cùng các đảng viên trong Chi bộ thường xuyên thay nhau tới trò chuyện, động viên, giúp đỡ công việc, cốt sao không để anh V. tiếp xúc với đám bạn xấu, trở lại con đường nghiện ngập.
Sau khi cai nghiện thành công, được sự giúp đỡ tận tình của cô Thủy, các đảng viên trong Chi bộ, của Công an phường Thanh Tuyền, anh V. đã xin được việc làm với mức lương ổn định tại một Công ty ở phường Châu Sơn, TP. Phủ Lý. Anh V. chăm chỉ làm việc và đã đoạn tuyệt, từ bỏ hoàn toàn với ma túy từ năm 2020 đến nay. Anh V. là một cá nhân điển hình cho quãng thời gian hơn 10 năm âm thầm tìm gặp, sẻ chia, giúp đỡ người nghiện đoạn tuyệt với ma túy, trở thành công dân có ích cho xã hội của cô Nguyễn Thị Thủy.
Mặc dù là cán bộ nữ nhưng cô Nguyễn Thị Thủy không ngại khó, ngại khổ, thậm chí có cả những hiểm nguy để tiếp cận, thu thập thông tin và trực tiếp tham gia đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và tệ nạn ma tuý ở địa bàn cơ sở.
Phường Thanh Tuyền là một trong những địa bàn phức tạp về tội phạm và tệ nạn ma túy của thành phố Phủ Lý, dân cư sống khép kín theo dòng họ như thôn xóm trước đây. Có nhiều người đi làm ăn xa rất dễ mắc các tệ nạn xã hội - đặc biệt là ma túy - đưa về gieo rắc trên địa bàn. Do ở vị trí giáp ranh với các xã ở ngoài địa bàn thành phố nên các đối tượng thường lợi dụng địa bàn để làm tụ điểm, boong ke mua bán, tàng trữ và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, gây mất an ninh trật tự, kéo theo nhiều hệ lụy cho gia đình và xã hội.
Trước tình hình trên, dưới sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, trong thời gian qua, với vai trò là Bí thư Chi bộ kiêm Tổ trưởng tổ dân phố, cô Nguyễn Thị Thủy và các đảng viên trong chi bộ đã tập trung thực hiện nhiều biện pháp quyết liệt như: Phân công từng đồng chí đảng viên trong chi bộ, tổ dân phố đến các hộ gia đình có con em nghiện hoặc vi phạm pháp luật về ma túy để tuyên truyền vận động, cảm hóa giáo dục từ bỏ ma túy. Bắt đầu từ việc quản lý con em của đảng viên trong chi bộ, tổ phố sau đến hàng xóm, họ hàng, yêu cầu ký cam kết, đưa ra mục tiêu phấn đấu, so sánh thành tích của các nhóm tổ tự quản.
Áp dụng đồng thời hình thức tuyên truyền, phổ biến qua các buổi họp dân và gặp gỡ, tuyên truyền, vận động, cảm hóa cá biệt. Nắm bắt tâm tư nguyện vọng của gia đình có con em nghiện để cảm hóa, động viên thuyết phục bằng những nội dung, biện pháp sát hợp. Duy trì phong trào toàn dân tham gia tố giác tội phạm, giúp đỡ người sau cai nghiện tại cộng đồng dân cư. Chủ động phối hợp với lực lượng Công an phường để nắm tình hình, đồng thời phối hợp Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh để thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và tệ nạn ma túy. Thường xuyên báo cáo chính quyền địa phương có chính sách, giải pháp hỗ trợ phù hợp, tạo điều kiện cho người nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng.
Đặc biệt, với quyết tâm triệt xoá bằng được các tụ điểm hoạt động mua bán trái phép chất ma tuý phức tạp trên địa bàn tổ dân phố, được sự hướng dẫn của các đồng chí Công an phường, bản thân cô Thủy đã không ngại nguy hiểm, tìm mọi cách, mọi lý do để tiếp cận, trực tiếp đi vào nắm, cung cấp thông tin về từng ngóc ngách, từng đường đi, lối lại, về phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng, cùng các đồng chí Công an phường, Công an thành phố đấu tranh triệt xoá thành công các tụ điểm này.
Kết quả, trong 3 năm qua, tình hình hoạt động của tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn Tổ 3 của phường Thanh Tuyền giảm hẳn, các tụ điểm hoạt động phức tạp về ma tuý đều đã được triệt xóa, bà con nhân dân rất vui mừng, phấn khởi.
Kết thúc buổi trò chuyện, cô Nguyễn Thị Thủy tâm sự với chúng tôi bằng cả lòng nhiệt huyết: Con em của người khác tôi cũng coi như con em mình, giúp được ai việc gì tôi luôn sẵn lòng. Nhưng quan điểm phải rõ ràng: “giúp” ở đây không phải là bao che, không phải là bỏ qua hay né tránh mà chính sự bao che, né tránh và bỏ qua đó là làm hại những người vi phạm. Ví dụ: khi tổ dân phố phát hiện một thanh niên mới sử dụng trái phép chất ma túy, nếu giải quyết bằng động viên, chia sẻ kịp thời thì người thanh niên này không dấn sâu vào con đường nghiện ngập. Việc gì mới phát sinh, xử lý sớm, dứt điểm và cách giải quyết kịp thời thì bao giờ hiệu quả cũng tốt hơn.
Nguyễn Khánh