Những ngày cuối tháng 11 âm lịch về làng hoa Phù Vân (TP Phủ Lý) đã thấy không khí náo nức. Cả năm chăm cây, vụ hoa Tết là vụ hoa được trông chờ nhất trong năm của người dân nơi đây. Thời gian này các chủ vườn hầu như đều có mặt ở ruộng hoa cả ngày, mải miết chăm bón, hoàn thiện thế, dáng, ngắm nghía, nâng niu, mong cho mỗi cây hoa sẽ đẹp nhất, hoàn hảo nhất, làm hài lòng khách mua và khi ấy cây sẽ cho giá trị cao.
Nhà vườn Tùng Liên ở ngay chân cầu mới Phù Vân. Anh Tùng đang căng biển để chuẩn bị đón khách đến mua hoa, cây cảnh. Anh Tùng năm nay 33 tuổi, dân làng hoa chính gốc, đã có kinh nghiệm trồng hoa, cây cảnh từ nhỏ. Anh cho biết năm nay chỉ có mình anh làm vườn quất phục vụ Tết với khoảng 300 cây. Với kinh nghiệm sẵn có và chịu khó học hỏi ở các vùng chuyên trồng quất của tỉnh bạn xung quanh như Hưng Yên, Nam Định, quất Tết ở vườn của anh Tùng cả cây và quả đều thực sự rất đẹp, quả nào quả nấy căng bóng và đã bắt đầu chuyển màu ngả vàng. Thời gian này gần như ngày nào anh Tùng cũng ở ruộng quất chăm nom, tưới tắm, chăm sóc cho cây, mong mỗi cây đều đẹp hoàn hảo để vừa lòng khách.
Chủ nhà vườn Tùng Liên chăm sóc vườn quất Tết.
Anh cũng cho biết, thời tiết năm nay thất thường, lúc nắng thì nắng quá, lúc mưa thì mưa nhiều khiến cho việc chăm cây rất khó khăn. Ngoài ra, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đều tăng giá. Vì thế dự đoán mức giá năm nay sẽ cao hơn năm trước. Ngoài quất, vườn anh Tùng còn trồng hồng cổ Sa Pa. Do không có thời gian chăm sóc nhiều nhưng giống hồng cổ khỏe vẫn lên khá đẹp, hoa, nụ tưng bừng tươi thắm, hy vọng cũng là một mặt hàng hút khách dịp Tết.
Khu vườn ở Thôn 2 của anh Lê Hồng Sơn có hàng nghìn gốc đào. Vừa cầm kéo mải miết cắt tỉa, ngắm nghía, hoàn thiện từng cây, anh Sơn vừa trò chuyện, cho biết: Tôi có 2 vườn và đều chủ yếu trồng đào, một ở đây thuộc Thôn 2 và một ở trong làng thuộc Thôn 5. Vườn ở đây diện tích trên chục sào, hiện có gần 200 cây đào gửi, vài nghìn cây đào nhỏ và một số cây hoa giấy, hồng cổ, cây thế,... Vườn trong làng rộng 6 sào với hàng nghìn gốc đào nhỏ, vừa là vườn ươm để luân chuyển cây giống ra vườn ngoài, một phần trồng đào bán Tết.
Anh Sơn chia sẻ: Trồng đào khá vất vả, kỳ công. Với những cây đào khách chơi Tết xong muốn gửi nhà vườn trồng và chăm sóc để năm sau chơi Tết tiếp, chỉ chừng rằm tháng giêng là tôi đã phải chở đào về và đào hố, lót phân trồng lại vườn. Tranh thủ thời tiết mùa xuân tôi đánh đào ươm từ vườn trong ra vườn ngoài. Để đào phát triển tốt, trong năm tôi thường xuyên phải tưới tắm, bón phân, thăm nom để nếu phát hiện có sâu, bệnh kịp thời phun thuốc diệt trừ; khi trời nắng quá phải che chắn cho cây. Cây đào cũng như tất cả các cây hoa khác, dù nhà vườn đã tính toán rất kỹ, nhưng việc có ra hoa, chín quả đúng vào dịp Tết hay không phụ thuộc rất nhiều ở thời tiết. Đối với cây hoa đào, cây còn tốt lá tôi vặt lá trước Tết khoảng 70 ngày, cây lá đã già nhiều thì vặt lá trước Tết khoảng 60 ngày. Với tính toán như thế, nếu thời tiết thuận sẽ ra hoa đúng dịp Tết, nhưng nếu trời ấm sẽ nở sớm, trời lạnh Tết vẫn chưa có hoa. Hiện nay, vườn đào của tôi đều đã được tuốt lá đúng theo kinh nghiệm, nhưng có ra hoa được đúng Tết không vẫn còn phụ thuộc vào thời tiết...
Nói về giá cả, anh Sơn chia sẻ: Tết năm ngoái, các loại hoa bán rất chạy và được giá, bởi khi đó dịch Covid-19 vẫn cao điểm, các nơi không mang hoa, cây cảnh về Hà Nam bán, chỉ có nguồn cung trong tỉnh. Tuy nhiên, năm nay giao thương đã trở lại bình thường, hoa, cây cảnh từ các nơi khác chắc về nhiều và sẽ phải cạnh tranh, khó bán hơn.
Ngoài đào, quất, người dân Phù Vân còn trồng nhiều loại hoa khác phục vụ Tết, như hoa cúc các loại, lay ơn, thược dược, violet, cánh bướm, hoa hồng,... Nếu như đào, quất có nhiều nơi mang về tiêu thụ tại thị trường Hà Nam mỗi dịp Tết, thì riêng hoa cúc, làng hoa Phù Vân lại là nơi cung ứng cho nhiều địa phương ở các tỉnh, thành phố khác. Năm nay thời tiết khi nắng thì nắng quá, mưa lại mưa nhiều nên người trồng cúc lao đao. Bác Nguyễn Thị Hoàn ở Thôn 2 cho biết không ít nhà ở làng hoa năm nay bị mất mùa hoa cúc Tết do xuống giống một thời gian thì trời mưa to gây ngập úng thối cây. Những nhà trồng được thì chăm sóc rất vất vả, tốn phân và nếu giá cao hơn năm ngoái thì người trồng mới có lãi.
Dạo quanh làng hoa Phù Vân những ngày này thấy thật rộn rã không khí Tết. Không khí ấy lan ra từ những ruộng quất Tết quả đã hanh hanh chuyển vàng, từ những bông đào lác đác nở báo xuân và từ ruộng thược dược he hé nụ đỏ, vàng, những bông cúc cành mập mạp nụ đều tăm tắp. Cả năm chăm cây đến ngày hái quả, các nhà vườn ở Phù Vân đang náo nức đón chờ một vụ hoa Tết thắng lợi.
Đỗ Hồng