Được biết, xã Đồn Xá có 432 ha đất hai vụ lúa. Vụ mùa này, cả xã có hơn 25 ha ruộng không cấy. Tình trạng bỏ ruộng diễn ra ở hầu hết các thôn, trong đó tập trung nhiều tại thôn Tiên Lý.
Trên các cánh đồng của thôn Tiên Lý, xã Đồn Xá (Bình Lục) bên cạnh màu xanh của cây lúa đang thì con gái còn những thửa ruộng vẫn nguyên gốc rạ từ vụ xuân. Có những thửa ruộng bỏ hoang rộng đến cả mẫu, vuông vắn, thuận tiện đường giao thông, tưới tiêu.
Ông Ngô Văn Thênh, Trưởng thôn Tiên Lý chia sẻ: Vụ mùa này thôn Tiên Lý có hàng chục hộ bỏ ruộng. Chưa khi nào trong thôn tình trạng bỏ ruộng lại diễn ra phổ biến như vụ mùa năm nay. Thôn đã nắm bắt tư tưởng, vận động từng hộ dân nhưng cũng chỉ giải quyết được một phần.
Diện tích ruộng bị bỏ không cấy trong vụ mùa ở Đồn Xá (Bình Lục). Ảnh: Việt Linh
Được biết, xã Đồn Xá có 432 ha đất hai vụ lúa. Vụ mùa này, cả xã có hơn 25 ha ruộng không cấy. Tình trạng bỏ ruộng diễn ra ở hầu hết các thôn, trong đó tập trung nhiều tại thôn Tiên Lý. Có những diện tích khá thuận lợi, nằm ven quốc lộ 21 mới, cạnh sông Biên Hòa, người dân đã gieo mạ nhưng có ý định bỏ không cấy.
Để hạn chế tình trạng người dân bỏ ruộng, UBND xã tập trung tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục sản xuất. Tuy nhiên, một bộ phận người dân đang có tư tưởng chán ruộng, vì thế, họ không quan tâm đến mùa vụ sản xuất.
Lãnh đạo xã Đồn Xá (Bình Lục) trao đổi với phóng viên về tình hình nông dân bỏ ruộng không cấy tại địa phương. Ảnh: Việt Linh
Qua tìm hiểu được biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng một số hộ tại Đồn Xá bỏ ruộng trong vụ mùa này. Trước hết, do tác động của chuyển dịch cơ cấu lao động tại địa phương thời gian gần đây diễn ra mạnh mẽ. Phần lớn lao động chính chuyển sang đi làm công nhân cho các doanh nghiệp trong và ngoài huyện. Cùng với đó, thu nhập từ cấy lúa quá thấp so với làm các ngành nghề khác.
Cụ thể, với đồng đất Đồn Xá, nếu sản xuất được mùa, đạt năng suất hơn 2 tạ thóc/sào, trừ chi phí, trong 3 tháng chỉ thu được 50%, khoảng hơn 600 nghìn đồng/sào, tương đương 3 – 4 ngày công lao động trong doanh nghiệp, chưa kể mùa vụ thường bấp bênh, phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết, dịch hại…
Vụ xuân 2019 vừa qua, nhiều diện tích lúa của xã bị bạc lá (vốn chỉ phát triển trong vụ mùa), cộng với chuột phá hoại nên năng suất thấp hơn bình quân chung các năm khá nhiều. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhiều hộ dân của xã bỏ không cấy vụ mùa. Cùng với đó, đặc thù đồng đất có cánh ruộng quá trũng, mấy vụ gần đây không để ải được dẫn đến ruộng ngâm nước lâu ngày gây sụt lún, máy làm đất không thể xuống vận hành…
Bà Nguyễn Thị Hoàn, thôn Hòa Mục cấy 7 sào ruộng tâm sự. Cấy lúa bây giờ không cẩn thận là thua lỗ. Vụ xuân vừa qua năng suất lúa của gia đình chỉ đạt hơn tạ/sào. Với năng suất này nếu phải đi thuê cấy chắc thu không đủ chi vì riêng công cấy đã gần 300 nghìn đồng/sào. Mặc dù vậy, do tuổi đã cao, tôi không làm được việc gì khác nên vẫn phải cấy lúa.
Từ thực trạng đó, trước mắt xã Đồn Xá tập trung tuyên truyền, vận động người dân những vụ tới cố gắng cấy hết diện tích. Đặc biệt, Đảng ủy, UBND xã giao cho HTXDVNN và các thôn có biện pháp phục vụ tốt các khâu dịch vụ, nhất là khâu làm đất.
Về lâu dài, xã khuyến khích người dân có điều kiện tích tụ ruộng của những hộ không còn nhu cầu để mở rộng sản xuất quy mô lớn, tập trung, liên kết với doanh nghiệp. Mô hình này đã có tại xã khi 1 hộ đứng ra nhận hơn 7 ha đất cấy lúa hàng hóa. Đối với những diện tích đất trũng, không thuận lợi tưới tiêu, xã xây dựng đề án trình cấp trên chuyển sang hình thức làm ao nổi cấy lúa và nuôi cá.
Thành Nam
Mạnh Hùng, Hữu Tuấn