Hiện nay đã bước vào giai đoạn cày ải chuẩn bị cho vụ lúa xuân 2021 nhưng trên cánh đồng của HTX Thanh Hà (Thanh Liêm) vẫn chưa được triển khai. Khả năng nhiều diện tích đất gieo cấy bị mất ải, gây khó khăn cho sản xuất vụ lúa xuân 2021.
HTX Thanh Hà có 430ha đất gieo cấy vụ xuân. Những năm gần đây việc cày ải tại địa phương được triển khai khá tốt, có đến trên 80% diện tích đất gieo cấy vụ lúa xuân được ải. Việc triển khai cày ải được các thôn, đội sản xuất thực hiện từ giữa tháng 11, kết thúc vào đầu tháng 12. Đất cày được phơi ải trong khoảng một tháng trước khi lấy nước đổ ải, làm đất giúp cho sản xuất vụ mới thuận lợi. Tuy nhiên, hiện nay phần lớn diện tích đất sản xuất trên địa bàn HTX vẫn còn đọng khá nhiều nước, nhất là tại những rãnh được tạo ra bởi máy gặt đập liên hợp trong vụ mùa. Ruộng ướt, máy cày chưa thể xuống ruộng cày ải được.
Ông Lại Trung Tâm, Giám đốc HTXDVNN Thanh Hà cho biết: Để thực hiện cày ải, Hội đồng quản trị HTX đã giao cho các đội sản xuất tại thôn, xóm ký hợp đồng sớm với các chủ máy làm đất trên địa bàn. Đồng thời, tiến hành khảo sát các cánh đồng, khơi nước trên ruộng chảy ra kênh. Tuy nhiên, việc triển khai gặp khó khăn do đồng ruộng cao, thấp không đều, nước đọng nhiều hạn chế tiêu thoát nước trên mặt ruộng. HTX đang tích cực đôn đốc, nhưng khả năng nhiều diện tích sản xuất năm nay sẽ không được cày ải.
Một khu ruộng cấy tại xã Xuân Khê (Lý Nhân) còn đọng nhiều nước gây khó khăn cho cày ải.
Được biết, vụ xuân 2021 huyện Thanh Liêm gieo cấy hơn 6.000ha lúa; trong đó có trên 98% diện tích được áp dụng phương pháp gieo thẳng. Điều này đặt ra yêu cầu đất cấy cần được cày ải tối đa diện tích giúp làm đất kỹ, hạn chế cỏ, dịch hại tồn dư từ vụ trước chuyển sang… Những vụ gần đây các địa phương trong huyện đã tổ chức cày ải trên 90% diện tích đất cấy. Chuẩn bị cho vụ xuân 2021, từ giữa tháng 11, một số HTX đã triển khai làm đất và đã lật ải được 10% diện tích tại những chân ruộng cao. Tuy nhiên, sau đó trên địa bàn có mưa, mặt ruộng đọng nước, nhiều máy cày đã phải dừng hoạt động chờ khô đất. Nếu điều kiện thời tiết thuận lợi, không gặp mưa sau ngày 5/12 thì các địa phương trong huyện mới tổ chức cày ải trở lại.
Theo bà Đỗ Thị Thanh Nga, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT) huyện Thanh Liêm: Với điều kiện hiện nay, khả năng vụ xuân tới chỉ có khoảng trên 50% diện tích đất cấy được cày ải. Các xã, thị trấn, HTXDVNN cần tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện tốt lịch cày ải phục vụ sản xuất vụ lúa xuân tới.
Khả năng mất ải cho diện tích gieo cấy vụ xuân 2021 đang diễn ra ở tất cả các địa phương trong tỉnh. Mặc dù đã bước sang đầu tháng 12, nhưng đến nay việc cày ải cơ bản vẫn chưa được triển khai do phần lớn diện tích đất sản xuất vẫn còn khá nhiều nước, có những vùng nước ngập lên cả trên gốc rạ, máy làm đất không thể xuống ruộng thực hiện cày ải. Như tại huyện Lý Nhân, nơi việc cày ải cho sản xuất vụ lúa xuân vẫn được người dân duy trì khá tốt từ nhiều năm nay, với trên 80% diện tích nhưng hiện nay việc cày ải trên địa bàn huyện cũng đang gặp khó khăn.
Nói về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Quyên, Phó Trưởng phòng NN & PTNT huyện Lý Nhân chia sẻ: Phòng NN & PTNT đã trực tiếp đi kiểm tra và đôn đốc các địa phương cày ải cho diện tích đất gieo cấy lúa xuân theo chỉ đạo của UBND huyện. Tuy nhiên, khó khăn khách quan về thời tiết, mưa úng thời gian qua cản trở việc triển khai thực hiện.
Nhìn nhận lại khâu cày ải cho sản xuất vụ lúa xuân những năm gần đây đã dần được khôi phục sau một thời gian người dân chuyển sang hình thức bừa dầm. Theo số liệu tổng hợp khoảng 3 năm trở lại đây, việc cày ải đã được thực hiện trên 70% diện tích. Thực tế, khi đất cấy được cày ải có rất nhiều ưu điểm và thuận lợi cho sản xuất vụ tới. Cụ thể, đất được cày ải làm chết nhiều đối tượng dịch hại còn tồn dư trên gốc rạ từ vụ mùa trước, diệt cỏ dại trên ruộng... Đặc biệt, khi đất được phơi ải giúp tăng độ tơi, xốp thuận lợi cho cây lúa vụ xuân sinh trưởng, phát triển...
Đánh giá về việc cày ải cho diện tích đất gieo cấy vụ xuân 2021, bà Nguyễn Thị Nga, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt – Bảo vệ thực vật (Sở NN & PTNT) cho biết: Việc mất ải ở nhiều diện tích gieo cấy vụ xuân 2021 là chắc chắn xảy ra. Do vậy, các địa phương cần tích cực đôn đốc mở rộng tối đa diện tích cày ải trong điều kiện có thể. Đồng thời, chủ động phương án, biện pháp gieo cấy, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho lúa xuân khắc phục tình trạng đất không được ải, bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế, giúp lúa xuân sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất cao.
Mạnh Hùng