Không cần phải học tiếng, chỉ cần có sức khỏe, nhân thân tốt, có ý thức kỷ luật trong lao động, chăm chỉ là đạt những yêu cầu cơ bản để một người Việt Nam có thể được nhận sang Hàn Quốc làm lao động nông nghiệp theo thời vụ.
Đã có hơn 100 lượt người Hà Nam đi lao động thời vụ ở Hàn Quốc từ tháng 8 năm 2018 đến nay.
Vừa trở về từ quận Bonghwa-gun tỉnh Gyeongsang-buk (Hàn Quốc) sau 3 tháng làm nông dân và mang theo 100 triệu đồng tiền công, anh Trần Quốc Đạt, thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân lại bắt tay vào công việc cũ, sản xuất và kinh doanh đồ gia dụng bằng inox. Tuy nhiên, anh Đạt giờ làm việc với một tâm thế khác, cầm chừng hơn và chờ đợi một cơ hội mới.
Trần Quốc Đạt nói: “Mình vừa đi làm nông dân ở Hàn Quốc về, muốn đi thêm nữa nhưng đang chờ thông tin trên Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh. Giờ làm tạm việc cũ để duy trì thu nhập ổn định chứ so với đi làm nông dân ở Hàn Quốc thu nhập cao hơn…”.
Anh Đạt kể, đi từ tháng 4 năm 2019, đúng 3 tháng sau thì về. Cùng đợt đi với anh có vài chục người Hà Nam, quê Thanh Liêm, Lý Nhân, Kim Bảng, nhưng đông nhất vẫn là Lý Nhân. Ông chủ của anh là một lão nông lớn tuổi, có vài chục ha đất nông nghiệp, thuê nhân công từ Malaysia, Việt Nam, Thái Lan.
Nhóm người đến từ Hà Nam ông chỉ nhận 6 người, trong đó có anh. Trò chuyện một hồi mới biết, ông chủ nông trang Hàn Quốc sống khá cẩn thận và tâm linh. Họ tuyển người làm thuê không chỉ đáp ứng yêu cầu “sạch” về lý lịch, có sức khỏe, chăm chỉ, không cần biết tiếng, nhưng phải hợp tuổi với họ, nhìn anh có thể tin tưởng được. Vì thế, ở chỗ anh, ông chủ sau khi nhận người từ Việt Nam sang qua Công ty TNHH HAJIN Hà Nội, họ thân mật với người làm, mời nhau đi ăn bữa đầu tiên và trao đổi công việc. Theo anh Đạt, các ông chủ khác cũng vậy thôi, họ có một điểm chung, dù rất thân thiện, nhưng rất chặt chẽ với người làm, chỉn chu trong công việc và cuộc sống…
Những ngày tại Hàn Quốc, khí hậu khác hẳn Việt Nam, cách làm nông nghiệp cũng khác rất nhiều. Mỗi ngày, những người nông dân ngoại quốc làm việc 8 tiếng, ai làm thêm ngoài giờ được trả 200.000 đồng/h. “Tiền tươi thóc thật”, nhận tiền làm thêm ngay sau mỗi buổi làm. Ăn nghỉ tại chỗ, các chủ nông trại đều xây dựng những khu nhà cho nông dân làm thuê, thỉnh thoảng có nơi chỗ ở của nông dân cùng khu với chủ, có nơi cách xa vài trăm mét. Các chủ đều trang bị tủ lạnh để bảo vệ thức ăn cho người làm, nếu ai có nhu cầu tự nấu nướng thì nấu, còn không nhà chủ sẽ nấu giúp.
Anh Đạt kể: “Họ muốn mình ăn nhiều để có sức khỏe, làm việc tốt hơn. Vì thế, chuyện đồ ăn, thức uống ở đây khá thoải mái. Còn giờ giấc làm việc cũng vậy, ông chủ của tôi không bắt ép nông dân, ông ấy để nông dân tự giác làm việc, chỉ cần bảo đảm đủ thời gian và đạt hiệu quả theo yêu cầu của ông ấy. Chúng tôi cảm thấy rất thoải mái”.
Tôi hỏi các anh, nông dân của họ bên ấy có khác mình không? Anh Nguyễn Văn Nam, quê ở Nhân Thịnh (Lý Nhân) nói: Bên ấy, người già đi làm nhiều lắm. Chính các chủ nông trang hầu hết là từ trung tuổi trở lên. Rất nhiều người tuổi ngoài bảy mươi vẫn ra đồng làm việc. Họ tiết kiệm mọi thứ, từ nước tưới đến phân bón. Đất đai thổ nhưỡng của Hàn Quốc khác mình, vì thế cách canh tác cũng có phần khác. Mỗi lao động sẽ phụ trách một phần diện tích rộng hàng sào. Tưới tắm có hệ thống dẫn nước từ đỉnh núi xuống. Nước suối rất trong và sạch, chính những ông chủ, những người nông dân bản địa lấy nước tưới ấy dùng để uống trực tiếp. Thuốc trừ sâu, kích thích tăng trưởng đều là thuốc sinh học.
Khi nông dân Hà Nam sang làm việc những ngày đầu, tận mắt nhìn thấy họ đưa thuốc lên sát mũi ngửi, có thể còn nếm thuốc mà “mắt tròn mắt dẹt”. Sau mới biết, họ không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật giống như nông dân của mình, rất có trách nhiệm, đặt sự an toàn cho sức khỏe con người là trên hết.
Anh Đạt bảo: “Họ phun thuốc liên tục, những vườn táo trĩu quả, nhìn rất sướng mắt, ông chủ tôi có thể ăn ngay tại vườn sau khi phun thuốc vài ngày”. Cái khác nhất trong cách làm nông của người Hàn Quốc là khâu nào cũng có máy móc hỗ trợ tiện lợi. Người ta giữ gìn môi trường khá tốt. Họ không cho phép mình bỏ rác bừa bãi ngoài đường, ngoài ruộng. Chỉ một mảnh nilon nhỏ là vỏ bao thuốc chẳng hạn hay vỏ kẹo, mình cũng phải bỏ túi áo, chờ làm xong bỏ vào thùng rác chứ không thể vứt ra ruộng được. Đấy là cái mà người nông dân mình phải học họ.
Còn học về chuyện canh tác thì khó, vì mỗi nơi có một điều kiện riêng. Ở Hà Nam, đất đai ruộng vườn thì manh mún, đưa máy móc vào làm cũng khó. Ở bên này, mỗi chủ có vài chục ha đất, chất đất lại tốt, được bảo vệ gìn giữ rất nghiêm túc nên làm có thể nhàn hơn, năng suất hơn.
Đi một ngày đàng, học một sàng khôn. Dù chỉ là lao động thời vụ nhưng trong thời gian ngắn ở Hàn Quốc, nhiều người Hà Nam đã có những nhận thức tốt hơn về sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, về trách nhiệm với cộng đồng, với môi trường.
Trong số hơn 100 lượt lao động đã sang làm nông dân ở Hàn Quốc từ tháng 8 năm 2018 đến nay, có nhiều người không phải là nông dân giống như anh Đạt. Thế nhưng, làm gì quen đó, học gì biết đó, lao động Hà Nam đã trở thành những nông dân tiến bộ, sau thời gian làm việc trở về ngoài việc mang theo một khoản tiền công đáng kể còn có thêm những trải nghiệm quý báu cho bản thân.
Ông Nguyễn Quang Tuấn, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh là người trực tiếp dẫn đoàn sang quận Bonghwa-gun tỉnh Gyeongsang-buk (Hàn Quốc), tận mắt chứng kiến điều kiện sống và làm việc của người lao động Hà Nam, được nghe họ nói về cuộc sống tại đây.
Ông Tuấn nói: “Chúng tôi sẽ nỗ lực cố gắng để có thêm nhiều lao động Hà Nam được nhận làm việc tại Hàn Quốc. Giữa Hà Nam và quận Bonghwa-gun, tỉnh Gyeongsang - buk có văn bản thỏa thuận về việc đưa lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc, mục đích hỗ trợ việc làm mới, nâng cao thu nhập cho người lao động, đồng thời tạo điều kiện cho người lao động tiếp cận, nắm bắt những công nghệ tiên tiến trong sản xuất và kinh doanh của người Hàn Quốc để phục vụ tỉnh nhà sau khi hoàn thành thời gian lao động tại đó.
Trên thực tế, có rất nhiều người về rồi lại muốn đi thêm, điều đó chứng tỏ hiệu quả của chương trình rất tốt. Chỉ mong lao động chúng ta giữ đúng cam kết, có trách nhiệm với hợp đồng, không bỏ trốn dưới bất kỳ hình thức nào…”.
Chu Uyên
Chu Uyên