Xã Hợp Lý, huyện Lý Nhân là địa phương trồng lá dong nhiều nhất Hà Nam với tổng diện tích trên 70 mẫu. Những ngày giáp Tết, dân buôn ở khắp mọi nơi đổ về Hợp Lý thu mua lá mang đi các tỉnh.
Cây dong được mở rộng diện tích trồng ngoài ruộng, bãi
Gia đình ông Trần Văn Lượng, thôn Phúc Thượng là một trong số những hộ trồng dong nhiều nhất xã. Với hơn 5 sào dong, mỗi năm gia đình ông cũng có một khoản thu nhập ổn định từ bán lá. Ông Lượng nói: Năm nay thời tiết ấm nhiều, lá dong bán không được giá như ngày lạnh. Tuy nhiên, nếu lá dong nhà nào đẹp cũng bán được 1000 đồng/lá. Bình quân chung 500 đến 600 đồng/lá.
Ông Trần Văn Lượng vô cùng bận rộn trong những ngày giáp Tết. Trồng 5 sào dong, ông phải thuê người cắt lá để bán dịp này.
Cả thôn Phúc Thượng có trên 120 hộ dân, gần 100% số hộ đều có diện tích vườn trồng dong. Cách đây 20 năm, cây dong được trồng trên đất Hợp Lý với diện tích nhỏ lẻ, xen lẫn cây ăn quả trong vườn nhà. Người dân thu hoạch lá phải mang ra chợ bán mới có tiền. Nhưng 10 năm trở lại đây, giao thương phát triển, người dân các tỉnh Hòa Bình, Thái Bình, Nam Định, Hưng Yên, Hà Nội… mang hàng về Hợp Lý thấy có nhiều lá dong đã kết hợp thu mua chở về các tỉnh bán buôn. Từ đó, người dân Hợp Lý không phải mang lá dong đi bán ngoài chợ. Lái buôn đến tận vườn thu lá, trả tiền thẳng tay cho người trồng.
Ông Trần Văn Lượng nói: “ Trồng dong nhàn hạ hơn rất lần trồng màu, thu hoạch mấy năm qua rất khá nên giờ bà con hai thôn Phúc Thượng và Kim Thượng đã mở rộng diện tích trồng ra cả ngoài ruộng bãi. Cứ mỗi dịp Tết đến Xuân về, các ngõ xóm ở hai thôn nhộn nhịp hẳn lên do thương lái khắp nơi đổ về thu mua lá dong. Như năm nay, tính bình quân mỗi mẫu dong cho thu gần một trăm triệu đồng.”
Hàng chục xe tải lớn nhỏ về Hợp Lý mỗi ngày để thu mua lá dong dịp giáp Tết
Để chuẩn bị cho lá dong bán Tết năm nay, từ 18 đến 21 tháng Chạp, mỗi ngày hàng chục xe tải ở các nơi đổ về Hợp Lý mua lá. Người trồng dong phải thuê thợ cắt với giá 250.000 đồng/công. Nhiều người dân Kim Thượng và Phúc Thượng đã tổ chức thành cơ sở thu mua của dân và bán lại cho thương lái ăn tiền chênh lệch đáng kể.
Theo bà Đỗ Thị Hương, Phó Chủ tịch UBND xã, tổng diện tích trồng dong của xã hiện nay lên tới 74 mẫu. Với giá bán như năm nay, số tiền bà con thu được từ trồng dong gần 10 tỷ đồng.
Trồng dong cho thu nhập cao hơn nhiều so với trồng màu hiện nay nên diện tích ngày càng được mở rộng.
Lá dong dùng để gói bánh chưng, gói giò là chủ yếu. Đây là thứ lá không thể thiếu đối với các gia đình trong ngày Tết. Người Việt lấy lá dong gói bánh chưng vào ngày Tết Nguyên đán thể hiện lòng biết ơn tổ tiên và đất trời. Bánh chưng là thứ bánh duy nhất có lịch sử lâu đời trong kho tàng ẩm thực Việt Nam, mang ý nghĩa văn hóa sâu xa về vũ trụ và nhân sinh, thể hiện sự gắn bó của con người với cây lúa và thiên nhiên.
Giang Nam
Chu Uyên