Đặc xá là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta, thể hiện truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, vừa nghiêm minh trong xét xử người phạm tội, đồng thời khoan hồng, nhân đạo đối với những phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt. Trút bỏ áo tù, khoác lên mình những chiếc áo đời thường giản dị, hơn ai hết, những người từng là phạm nhân đều mong muốn ngày trở về sẽ được người thân, cộng đồng chia sẻ, rộng vòng tay đón nhận, giúp đỡ để có cơ hội sửa chữa lỗi lầm, một lần nữa trở thành người hữu ích cho gia đình, xã hội.
Theo Quyết định của Chủ tịch nước, trong đợt đặc xá nhân dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, Trại Tạm giam Công an tỉnh Hà Nam có 9 phạm nhân đủ điều kiện được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước. Đây là những phạm nhân có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt, được xếp loại chấp hành án phạt tù khá, tốt (theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự); đã chấp hành án phạt tù ít nhất một phần hai thời gian (đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn); chấp hành xong các hình phạt bổ sung, bồi thường dân sự, án phí (theo quy định của pháp luật)…
Thượng tá Lê Đức Tùng, Giám thị Trại Tạm giam, Công an tỉnh Hà Nam cho biết: “Thực hiện Quyết định đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước, thời gian qua Trại Tạm giam Công an tỉnh đã phổ biến, quán triệt, triển khai nghiêm túc các quyết định đặc xá đến từng phạm nhân đang giam giữ, cải tạo tại các phân trại; tổ chức niêm yết công khai các quy định, hướng dẫn về công tác đặc xá để phạm nhân và gia đình nghiên cứu, nắm vững chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, qua đó hiểu chính xác, đầy đủ những điều kiện, tiêu chuẩn được xét đề nghị đặc xá năm 2022. Cùng với đó, đơn vị đã tổ chức cho các tổ, đội phạm nhân họp để tự so sánh, đối chiếu những điều kiện theo quy định, tự đánh giá và viết đơn xin được đặc xá. Trại Tạm giam Công an tỉnh cũng đã phối hợp với Phòng Hồ sơ nghiệp vụ Công an tỉnh và công an các huyện, thị xã, thành phố hỗ trợ, xác minh, trả lời về những trường hợp phạm nhân có đủ điều kiện đặc xá. Đây là một trong những cơ sở rất quan trọng để Trại Tạm giam Công an tỉnh tiến hành rà soát, báo cáo một cách khách quan, công bằng, bảo đảm đúng đối tượng”.
Một buổi học nghề của các phạm nhân Trại Tạm giam Công an tỉnh Hà Nam.
Anh Nguyễn Đức B. (sinh năm 1993, trú tại Bắc Giang) là một trong số 9 phạm nhân tại Trại Tạm giam Công an tỉnh Hà Nam được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước trong đợt đặc xá dịp Quốc khánh 2/9 năm nay. Cầm giấy chứng nhận quyết định đặc xá và thẻ căn cước công dân trên tay, anh Nguyễn Đức B. không ngăn được những giọt nước mắt hạnh phúc. Anh chia sẻ: “Bản thân tôi cũng như nhiều anh chị em phạm nhân ở đây đều xuất thân từ gia đình nông dân nghèo nhưng lại lười lao động, muốn kiếm tiền nhanh chóng, cộng thêm thiếu hiểu biết pháp luật, chủ quan trong hành động, không suy nghĩ đến hậu quả nên đã lầm đường lạc lối. Những ngày, tháng cải tạo tại đây, bằng sự nghiêm khắc nhưng rất bao dung, tận tâm, các giám thị Trại Tạm giam Công an tỉnh Hà Nam đã giúp tôi hiểu được thế nào là giá trị của nhân phẩm, sự quý giá của lao động. Sau khi trở về địa phương, tôi sẽ cố gắng lao động chân chính, trở thành công dân tốt, có ích cho gia đình, xã hội”.
Bên cạnh niềm vui được tha tù trước thời hạn, mỗi phạm nhân cũng mang theo những nỗi niềm trăn trở, suy nghĩ, sự tự ti với người thân, sự e ngại, mặc cảm trước cộng đồng, nhưng trên hết, trong họ ăm ắp những dự định về cuộc sống tương lai, bởi ai cũng mong muốn mình sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn sau khi được trao cơ hội làm lại cuộc đời. Chị Dương Thị L. (sinh năm 1976, trú tại Thanh Liêm), đã từng là một người vợ hiền, người mẹ có trách nhiệm, thế nhưng chỉ vì một phút nông nổi do mâu thuẫn nhỏ chị đã phạm tội cố ý gây thương tích. Bản án 20 tháng tù giam là cái giá mà chị phải trả cho những lỗi lầm của mình.
Chị L. nghẹn ngào chia sẻ: “Trong những ngày chấp hành án không lúc nào tôi không day dứt vì sự nông nổi, vì chưa làm tròn trách nhiệm của một người vợ, người mẹ với gia đình và các con của mình. Về tương lai, nếu có thể tôi sẽ cố gắng cùng với chồng kiếm thêm việc làm, thu nhập nuôi dưỡng các con ăn học chu đáo. Tôi sẽ cố gắng sống thật tốt để xứng đáng với chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước, cũng như tình cảm, trách nhiệm của các cán bộ quản giáo, người thân và gia đình đã tin tưởng dành cho…”.
Để tạo điều kiện tốt nhất cho phạm nhân được đặc xá, Trại Tạm giam Công an tỉnh Hà Nam cũng tổ chức nhiều hoạt động tư vấn, hướng nghiệp, dạy nghề (nghề may, thợ nề, chăn nuôi...), các lớp tái hoà nhập cộng đồng, trang bị thêm những kiến thức cần thiết trong cuộc sống để phạm nhân có kỹ năng, xóa bỏ mặc cảm khi trở về. Nhờ vậy mỗi phạm nhân khi trở lại với cuộc sống đời thường đều có thể lựa chọn công việc phù hợp để mưu sinh, tránh được những cám dỗ nguy hiểm, nỗ lực phấn đấu trở thành người công dân tốt có ích cho gia đình và xã hội. Bên cạnh đó, công tác quản lý, giáo dục, giúp đỡ người từng lầm lỗi sau khi được đặc xá trở về là khâu rất quan trọng nhằm bảo đảm cho những người được hưởng đặc xá sớm hòa nhập cộng đồng. Điều này rất cần sự vào cuộc của các cấp, ngành, đoàn thể, địa phương cùng chung sức, đồng lòng thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp và hiệu quả. Quan trọng nhất là giúp đỡ họ có việc làm, thu nhập ổn định, giải quyết được khó khăn, đồng thời tiếp tục quản lý, giáo dục, cảm hoá để họ có điều kiện vươn lên xóa bỏ mặc cảm, hoàn lương.
Đặc xá là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta, thể hiện truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, vừa nghiêm minh trong xét xử người phạm tội, đồng thời khoan hồng, nhân đạo đối với những phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt. Trút bỏ áo tù, khoác lên mình những chiếc áo đời thường giản dị, hơn ai hết, những người từng là phạm nhân đều mong muốn ngày trở về sẽ được người thân, cộng đồng chia sẻ, rộng vòng tay đón nhận, giúp đỡ để có cơ hội sửa chữa lỗi lầm, một lần nữa trở thành người hữu ích cho gia đình, xã hội.
Nguyễn Khánh