Cải cách thủ tục hành chính qua bộ phận “một cửa” cấp xã

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC) theo cơ chế “một cửa” tại cấp xã trên địa bàn tỉnh đã được các địa phương chú trọng triển khai đồng bộ với nhiều giải pháp tích cực và thu được một số kết quả quan trọng, góp phần đưa chính quyền đến gần hơn với người dân.

Tuy nhiên, để công tác này thực sự đáp ứng đúng yêu cầu đặt ra rất cần tiếp tục quan tâm phát huy vai trò chỉ đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền, nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) gắn với đầu tư cải thiện cơ sở vật chất và điều kiện làm việc.

Là đơn vị hành chính xa trung tâm huyện, chính quyền xã Thanh Hải (Thanh Liêm) luôn quan tâm củng cố, nâng cao chất lượng cải cách TTHC phục vụ người dân, doanh nghiệp trên địa bàn. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” được bố trí phòng tiếp công dân riêng, trang thiết bị tương đối đầy đủ. Quá trình làm việc của CBCC khi tiếp nhận hồ sơ, giải quyết công việc cho người dân cơ bản bảo đảm đúng quy trình, nhanh chóng, hiệu quả với thái độ nhiệt tình, niềm nở.
Theo Chủ tịch UBND xã Trần Văn Thắm, do có sự chủ động lựa chọn cán bộ phụ trách bộ phận “một cửa” là những người có năng lực, tâm huyết nên ngay từ việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ đều cơ bản bảo đảm đúng quy định. Hồ sơ giải quyết trong ngày được xử lý dứt điểm, hồ sơ cần xác minh, bổ sung giấy tờ đều có phiếu hẹn, trả kết quả đúng thời gian. Với những hồ sơ không thuộc thẩm quyền giải quyết của xã thì hướng dẫn công dân đến cấp có thẩm quyền theo đúng quy định. Để phục vụ người dân ngày càng tốt hơn, UBND xã còn thường xuyên rà soát, cắt giảm thời gian giải quyết TTHC thuộc thẩm quyền.

Cũng như Thanh Hải, ở một số địa phương ngoài quan tâm nâng cao chất lượng hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa”, chính quyền và cơ quan chuyên môn còn tập trung đẩy mạnh cải cách TTHC theo hướng đơn giản, thuận tiện, công khai, đúng pháp luật, nhất là trong giải quyết yêu cầu công việc liên quan đến công dân, tổ chức, doanh nghiệp. Bộ phận “một cửa” cấp xã thực hiện niêm yết công khai, đầy đủ nội dung TTHC theo đúng quy định như biểu mẫu, phí, lệ phí, thời gian giải quyết, quy trình thực hiện... để người dân tiếp cận, giám sát việc thực hiện. Cùng đó, 188 thủ tục thuộc 16 lĩnh vực (bằng 100% TTHC) đã được công bố thực hiện dịch vụ công trực tuyến ở mức độ II. Để hỗ trợ CBCC bộ phận “một cửa” thực thi công vụ, một số xã, phường, thị trấn đã cố gắng trang bị tương đối đầy đủ phương tiện làm việc: bàn quầy, máy tính, máy in, máy photocopy, điện thoại, tủ đựng tài liệu, bàn ghế làm việc, bàn ghế phục vụ người dân đến giao dịch… Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào thực hiện cải cách TTHC theo mô hình một cửa điện tử và hộp thư điện tử.

Một trong những điểm đáng ghi nhận trong thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế “một cửa” tại cấp xã là việc áp dụng thành công “một cửa” liên thông trong giải quyết TTHC cho trẻ dưới 6 tuổi. Khi thực hiện liên thông 3 TTHC (đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế) cho trẻ em, người dân chỉ cần đến bộ phận “một cửa” UBND xã, phường, thị trấn nộp hồ sơ, sau 10 ngày đến nhận 3 loại giấy tờ, bảo đảm nhanh, gọn, hiệu quả, tiết kiệm, tạo thuận lợi, đáp ứng kịp thời quyền lợi của trẻ em, nhất là về cấp thẻ bảo hiểm y tế.
 Đặc biệt, năm 2016, tỉnh đã triển khai đồng bộ phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch dùng chung gắn với việc thực hiện công tác chuyên môn của cán bộ tư pháp – hộ tịch cấp xã trên toàn tỉnh, giúp việc quản lý, tra cứu các sự kiện hộ tịch công dân một cách khoa học, giảm tải công việc cho cán bộ chuyên môn, góp phần giải quyết nhanh gọn các thủ tục liên quan đến hộ tịch.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện cải cách TTHC tại xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh vẫn còn không ít tồn tại. Cấp ủy, chính quyền một số địa phương chưa thực sự chú trọng, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành về nâng cao chất lượng, hiệu quả cải cách TTHC. Đội ngũ CBCC mặc dù đã đạt chuẩn về chuyên môn nghiệp vụ nhưng phần lớn chưa được thường xuyên bồi dưỡng, cập nhật về kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm tiếp nhận, giải quyết TTHC. Trong khi đó, hầu hết các xã chưa bố trí cán bộ chuyên trách trực tại bộ phận “một cửa” mà chủ yếu phân công cán bộ các ngành thay nhau trực, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giải quyết công việc. Tình trạng làm tắt quy trình giải quyết, tiếp nhận hồ sơ không có biên nhận, không có ngày hẹn trả kết quả, không theo dõi, cập nhật vào sổ… vẫn còn diễn ra. Quá trình giải quyết TTHC vẫn có trường hợp trễ hẹn. Việc chấp hành mệnh lệnh hành chính cấp trên chưa nghiêm.

Về cơ sở vật chất, nhất là phòng tiếp công dân của bộ phận “một cửa”, trừ một số ít đơn vị, còn lại hầu hết các địa phương chưa bảo đảm đúng yêu cầu. Theo quy định, phòng tiếp dân của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” phải bảo đảm diện tích 40m2 nhưng thực tế diện tích trung bình ở các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh mới chỉ đạt trên 14m2. Thiết bị máy in chỉ có ở 14/116 xã, phường, thị trấn. Điển hình như phường Hai Bà Trưng (thành phố Phủ Lý), mặc dù là đơn vị ở trung tâm thành phố, số lượng công dân đến liên hệ công việc hằng ngày đông nhưng nhiều năm nay phòng làm việc của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” bố trí rất sơ sài. Cơ sở vật chất phòng làm việc, bàn ghế xuống cấp, chưa có máy photo copy, máy tính đã cũ…, không bảo đảm cho cán bộ khi thực hiện nhiệm vụ. Bà Vũ Thị Dung, cán bộ tư pháp hộ tịch phường cho biết: Vì cơ sở vật chất xuống cấp ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng giải quyết công việc. Những ngày trời tạnh ráo còn đỡ nhưng khi trời mưa gió, ẩm thấp nhiều công dân không có chỗ ngồi chờ giải quyết công việc.

Để đáp ứng đúng yêu cầu đặt ra, phục vụ tốt hơn người dân, doanh nghiệp, thời gian tới cấp ủy, chính quyền các cấp cần quan tâm hơn nữa đến việc phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, nâng cao trình độ, kỹ năng, kinh nghiệm và kỷ cương, kỷ luật thi hành công vụ đối với đội ngũ CBCC. Đồng thời, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, trụ sở làm việc cho bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” cấp xã. Đây là một trong những giải pháp quan trọng, thiết thực góp phần đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cải cách TTHC chung trên địa bàn toàn tỉnh.

Lê Mai