Tăng mức hỗ trợ đối với người tham gia BHXH tự nguyện

Hình thức bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện bắt đầu được thực hiện từ đầu năm 2008 theo quy định của Luật BHXH năm 2006. Sau 8 năm thực hiện, toàn tỉnh mới có 2.376 người tham gia BHXH tự nguyện. Đây là con số quá thấp so với kỳ vọng và mục tiêu. Bởi trên thực tế còn khoảng 333.620 lao động làm việc thuộc diện tham gia BHXH tự nguyện nhưng chưa tham gia.

Theo ông Đỗ Quốc Hòa, Trưởng phòng Quản lý thu, BHXH tỉnh, có rất nhiều nguyên nhân khiến BHXH tự nguyện không tạo được sức hút với người lao động.

Trước hết, cần phải thừa nhận rằng nhiều người dân vẫn chưa có thói quen tích lũy tham gia BHXH khi có sức lao động để được bảo đảm chế độ khi về già, nhận thức về chính sách, lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện cũng chưa đầy đủ.

Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện chủ yếu là lao động tự do, nông dân, thu nhập bấp bênh và không ổn định nên điều kiện kinh tế được xem là một rào cản lớn.

Cũng không thể phủ nhận rằng cấp ủy, chính quyền một số địa phương cũng chưa thật sự quan tâm đến chính sách BHXH tự nguyện cho người dân. Sự phối hợp trong tổ chức thực hiện chính sách của các cấp, các ngành ở địa phương với cơ quan BHXH chưa thường xuyên, hiệu quả…

Thời gian đóng BHXH tự nguyện tối thiểu để được hưởng chế độ phải đủ 20 năm là khá dài, đòi hỏi sự kiên trì và thu nhập ổn định mới bảo đảm việc tham gia được liên tục và đủ điều kiện hưởng chế độ theo quy định.

Một điểm đáng lưu ý khác khiến người lao động đắn đo với việc tham gia BHXH tự nguyện đó là họ chỉ được hưởng 2 chế độ hưu trí và tử tuất dù thực tế mức tham gia của BHXH tự nguyện thấp hơn do với BHXH bắt buộc.

Ngoài ra, các hình thức bảo hiểm nhân thọ đang phát triển mạnh mẽ, len lỏi về tận các thôn quê cũng được một bộ phận người dân có điều kiện lựa chọn nên họ không muốn tham gia BHXH tự nguyện nữa.

Bởi vậy, trong số những người tham gia BHXH tự nguyện phần lớn là những người đã tham gia BHXH bắt buộc, sau đó đóng BHXH tự nguyện để đủ thời gian hưởng chế độ hưu trí, còn số người lao động tự do đóng mới lần đầu rất ít.

Lao động tự do gặp khó khăn trong tham gia BHXH tự nguyện.

BHXH tự nguyện là loại hình bảo hiểm do người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân để hưởng các chế độ theo quy định. Người dân tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu theo quy định; được trợ cấp một lần và tử tuất; được cơ quan BHXH cấp thẻ bảo hiểm y tế khi nghỉ hưu và hưởng quyền lợi khám, chữa bệnh như những người tham gia BHXH bắt buộc.

Đặc biệt, loại hình bảo hiểm này có nhiều ưu việt trong việc giảm bớt khó khăn, rủi ro khi về già, giúp bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống khi hết tuổi lao động cho đối tượng chiếm phần đông dân số của tỉnh là người lao động tự do, người dân ở các khu vực nông thôn.

Vậy làm thế nào vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện để bảo đảm an sinh trong tương lai là bài toán khó với không riêng ngành BHXH.

"So với BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện thu hút đối tượng tham gia trên tinh thần tự nguyện và không có chế tài nào bắt buộc người dân tham gia. Để phát triển nhóm đối tượng BHXH tự nguyện theo lộ trình đến năm 2020 có 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, công tác tuyên truyền phải được đẩy mạnh" - ông Đỗ Quốc Hòa cho biết thêm.

Theo đó, BHXH tỉnh chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố tăng cường phối hợp với các phòng, ban chức năng cùng cấp và UBND các xã, phường, thị trấn và các đại lý thu BHXH làm tốt công tác tuyên truyền về lợi ích của BHXH đến người dân thông qua các phương tiện truyền thanh của các địa phương; phát tờ rơi và cử cán bộ, nhân viên BHXH trực tiếp đến các xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền về Luật BHXH…

Đặc biệt, huy động sự vào cuộc của các tổ chức đoàn thể trong vận động đoàn viên, hội viên để họ hiểu, nâng cao nhận thức về vai trò của BHXH tự nguyện trong việc duy trì an sinh lúc họ về già.

Ngoài việc "mở" về đối tượng tham gia như giảm sàn tuổi và không khống chế trần tuổi của người tham gia, chỉ cần là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, nếu không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc đều có thể đăng ký tham gia BHXH tự nguyện, mức đóng cũng có thay đổi theo chiều hướng có lợi cho người lao động.

Theo đó, mức tối thiểu đóng được hạ từ 22% mức lương cơ sở còn bằng 22% mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn (700.000 đồng). Như vậy, người tham gia BHXH tự nguyện có thể đóng tối thiểu 154.000 đồng/tháng. Người dân có thể tự chọn các mức đóng cao hơn để có mức hưởng lương hưu cao hơn khi về già.

Tuy nhiên, cũng không cao hơn 22% của 20 lần mức lương cơ sở (hơn 5,3 triệu đồng/tháng). Từ ngày 1/1/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng bằng 10% của mức đóng theo chuẩn nghèo khu vực nông thôn.

Trường hợp người lao động thuộc diện cận nghèo thì mức hỗ trợ là 25% (tương ứng 38.500 đồng/tháng); người lao động thuộc diện nghèo thì mức hỗ trợ là 30% (tương ứng 46.200 đồng/tháng).

Như vậy, người nghèo và cận nghèo chỉ còn phải đóng BHXH hơn 100.000 đồng/tháng. Người tham gia BHXH tự nguyện được chọn một trong các phương thức đóng sau: đóng hằng tháng, đóng 3 tháng một lần, đóng 6 tháng một lần, đóng 12 tháng một lần, đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm 1 lần, đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

BHXH tỉnh và các cấp chính quyền cần có chính sách khen thưởng, động viên kịp thời những đơn vị, cá nhân thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; đồng thời, hỗ trợ kinh phí cho người làm công tác thu BHXH tự nguyện. 

Với những cơ chế đóng BHXH tự nguyện linh hoạt và có sự hỗ trợ của Nhà nước nên thời gian tới hứa hẹn sẽ thu hút nhiều người lao động tham gia hơn.

Hải Yến

Hải Yến

Bình luận bài viết

Bình luận

BÁO HÀ NAM ĐIỆN TỬ

Giấy phép xuất bản số 68/GP-BTTTT do Bộ Thông tin - Truyền thông cấp ngày 16/2/2017

Địa chỉ: Đình Tràng, phường Lam Hạ, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam

Tổng Biên tập: Nguyễn Duy Tuấn

Điện thoại: (0226) 3852.773 - 3853.342 | Fax: (0226)3853.342

Email: baohanam.dientu@gmail.com

Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.