Vừa qua, Tổ công tác liên ngành Trung ương đã đánh giá thực tế kết quả xây dựng huyện NTM ở Duy Tiên. Qua đánh giá cho thấy, xây dựng huyện NTM không có điểm kết thúc, mà là quá trình lâu dài, có sự tiếp nối. Trong đó, giải pháp để nâng cao chất lượng các tiêu chí, nhất là nhóm tiêu chí “mềm” được xem là yếu tố quan trọng hàng đầu.
Tiêu chí "mềm" là cách gọi khác đối với những tiêu chí mang tính chất định tính, như: môi trường, an ninh trật tự xã hội, văn hóa,… Đây là những tiêu chí dễ thay đổi, khó giữ chuẩn.
Xây dựng huyện NTM, Duy Tiên đã tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, hoàn thành 9 tiêu chí NTM cấp huyện. Nhờ đó, Duy Tiên có hạ tầng kinh tế - xã hội khá đồng bộ, nhiều tiêu chí đạt chuẩn ở mức cao. Tháng 3/2018, Tổ công tác liên ngành Trung ương đã đi khảo sát thực tế, đánh giá kết quả xây dựng huyện NTM tại Duy Tiên.
Ông Nguyễn Minh Tiến, Cục trưởng, Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM Trung ương, Tổ trưởng Tổ công tác khẳng định: Duy Tiên đã tạo được bước chuyển rõ nét qua 6 năm xây dựng NTM, có nhiều điểm nhấn nổi bật về kết quả thực hiện. Tuy nhiên, quá trình phát triển và đô thị hóa nhanh khiến cho Duy Tiên đang chịu áp lực lớn, tác động mạnh đến chất lượng các tiêu chí NTM.
Mặc dù, huyện có nhiều tiêu chí đạt cao, nhưng cũng có nhiều tiêu chí trong tình trạng bấp bênh. Để nâng cao tính thuyết phục đối với việc công nhận đạt chuẩn NTM, huyện cần phải đặc biệt quan tâm đến giải pháp giữ vững các tiêu chí đã đạt được.
Lãnh đạo UBND tỉnh và các đồng chí trong Tổ công tác liên ngành Trung ương khảo sát, đánh giá đầu tư cơ sở vật chất tại Trường Mầm non xã Bạch Thượng (Duy Tiên). Ảnh: Mộc Nam
Các tiêu chí "mềm" là những vấn đề được Tổ công tác quan tâm nhất khi xem xét, đánh giá mức độ đạt chuẩn đối với huyện NTM. Trong đó, có tiêu chí và nhóm tiêu chí về xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở; giữ vệ sinh môi trường và xây dựng cảnh quan môi trường ở nông thôn; tình hình an ninh trật tự; an toàn vệ sinh thực phẩm; tổ chức sản xuất và thu nhập của người dân…
Bà Vi Thanh Hoài, Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), thành viên Tổ công tác chia sẻ: Có nhiều căn cứ để đánh giá mức độ đạt chuẩn của huyện NTM. Trong đó, điều chúng tôi quan tâm không chỉ là số lượng nhà văn hóa, mà còn là vấn đề tổ chức các hoạt động văn hóa.
Duy Tiên đã quan tâm đến xây dựng các thiết chế văn hóa khang trang, khá đồng bộ. Nhưng để phát triển văn hóa theo chiều sâu, huyện cần đặc biệt quan tâm đến phát triển và giữ gìn văn hóa truyền thống, tổ chức các hoạt động sinh hoạt văn hóa cho nhân dân. Đây là yếu tố quan trọng và cần thiết để xây dựng NTM kiểu mẫu.
Một số ý kiến khác cho rằng, đối với huyện NTM, yêu cầu về mức độ đạt chuẩn đối với từng tiêu chí ở mức cao. Ngoài yêu cầu về lượng, tính diện cũng phải được bảo đảm. Xây dựng huyện NTM sẽ không có điểm kết thúc, mà là sự phát triển kết nối, gắn xây dựng NTM với các chương trình, đề án về phát triển công nghiệp, nông nghiệp, làng nghề; quan tâm hóa giải những thách thức trong quá trình phát triển kinh tế với đô thị hóa, cải tạo cảnh quan môi trường nông thôn theo hướng xanh, sạch, đẹp, bảo đảm sự hài hòa, bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp.
Hà Nam còn 3 huyện tiếp tục xây dựng NTM. Các địa phương đã và đang nỗ lực đầu tư cơ sở vật chất, đáp ứng các yêu cầu của huyện NTM. Những yếu tố nào cần đặc biệt quan tâm để nâng cao tính thuyết phục đối với huyện NTM?
Ông Nguyễn Minh Tiến cho rằng: Cần có sự tham gia phối hợp chặt chẽ của các ngành trong việc đánh giá sâu sát tiêu chí, bổ sung vào hồ sơ đề nghị thẩm định, trong đó cần làm rõ những điểm được và chưa được. Đồng thời, đề xuất những kiến nghị, gợi mở cho các địa phương thực hiện theo hướng nâng cao chất lượng tiêu chí và khắc phục hạn chế trong quá trình xây dựng NTM.
Khắc phục những điểm còn chưa đạt trong xây dựng NTM, UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương xác định rõ những tiêu chí trọng tâm để tập trung thực hiện. Đặc biệt, đối với tiêu chí môi trường, ngoài việc thu gom, xử lý rác thải, UBND tỉnh yêu cầu các địa phương trong năm 2018 xây dựng các tuyến đường hoa, cải tạo cảnh quan môi trường nông thôn. Theo đó, các địa phương cần chọn vị trí, tuyến đường, các loại hoa, cây cảnh phù hợp, bảo đảm mỹ quan. UBND tỉnh sẽ có cơ chế hỗ trợ sau đầu tư cho các địa phương trồng hoa.
Hoàn thiện tiêu chí NTM đã khó, giữ vững và nâng cao chất lượng tiêu chí sau chuẩn còn khó hơn. Các địa phương luôn gặp rất nhiều khó khăn trong việc nâng cao chất lượng các tiêu chí "mềm" sau chuẩn. Chính vì vậy, cần có sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, ngành trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giúp các địa phương sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM.
Bích Huệ
Bích Huệ