Theo báo cáo của Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lý Nhân, sau 5 năm vay vốn đến nay nhiều hộ nuôi bò sữa chưa thực hiện nghiêm túc việc trả nợ gốc, lãi tiền vay theo quy định. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng, mà còn liên quan đến cân đối nguồn vốn cho vay trên địa bàn.
Chương trình phát triển chăn nuôi bò sữa của huyện Lý Nhân hiện đang phát triển mạnh ở các xã: Nguyên Lý, Chính Lý, Nhân Bình và Hòa Hậu. Tại các xã có 19 hộ vay vốn của Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lý Nhân, với tổng dư nợ hơn 15 tỷ đồng.
Các hộ vay vốn của ngân hàng đang nuôi hơn 500 con bò sữa; trong đó có khoảng 40% số bò đang cho khai thác sữa, bình quân một ngày đạt 17 kg sữa/1con, giá sữa ổn định từ 12.000 - 14.000 đồng/kg. Việc phát triển đàn bò sữa đã mang lại nguồn thu khá cao cho nhiều gia đình, đặc biệt là đối với những hộ nuôi bò sữa có quy mô từ 20 - 30 con.
Đàn bò sữa của gia đình anh Đặng Xuân Phương, xóm 4 Trần Xá, xã Nguyên Lý (Lý Nhân). Ảnh: Thế Trang
Nguồn vốn đầu tư phát triển đàn bò sữa của huyện Lý Nhân được tập trung giải ngân từ đầu năm 2014 với chu kỳ cho vay 5 năm. Theo quy định, hằng tháng các hộ trả một phần tiền nợ gốc, lãi vay của ngân hàng. Nhưng đến thời điểm này, tất cả số hộ vay vốn đều thuộc diện nợ quá hạn, với tổng số nợ tiền lãi vay khoảng 3 tỷ đồng.
Qua tìm hiểu thực tế việc nợ ngân hàng của các hộ nuôi bò sữa có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó, trước hết nguồn vốn cho vay chăn nuôi bò sữa được hưởng lãi suất ưu đãi. Cụ thể, vốn vay lãi suất trung hạn, dài hạn ở mức tối đa 11%/năm và ngắn hạn tối đa 8%/năm.
Nguồn vốn cho vay được giải ngân nhanh chóng, thủ tục đơn giản, ngân hàng không thu phí của hộ vay vốn mua bò. Các hộ mua bò được vay đến 70% giá trị một con bò sữa và thế chấp bằng vật nuôi, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chuồng trại hoặc thiết bị sản xuất. Điều này khiến nhiều hộ chăn nuôi bò sữa năng lực tài chính khó khăn đã tranh thủ nguồn vốn vay lãi suất ưu đãi để đầu tư mở rộng sản xuất, không nghiêm túc thực hiện trả nợ theo khế ước với ngân hàng.
Trong khi đó, những năm qua việc cung cấp sữa cho doanh nghiệp thu mua của hầu hết các hộ đều mở tài khoản giao dịch ngoài địa bàn, do đó Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không thực hiện được việc trích thu các khoản nợ của khách hàng.
Không chỉ vậy, việc tuyên truyền về Quyết định số 409/QĐ-UBND ngày 26/4/2014 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án phát triển chăn nuôi bò sữa tỉnh Hà Nam trong đó nêu rõ: đối với hộ chăn nuôi bò sữa được tỉnh hỗ trợ một phần tiền lãi vay ngân hàng (tương đương 15 tháng đầu tiên trả lãi ngân hàng) để mua bò giống, tối đa 5 triệu đồng/con ở các địa phương còn hạn chế.
Chính vì vậy, khiến nhiều hộ chưa thực sự hiểu rõ bản chất của chính sách hỗ trợ lãi suất ban đầu với mục đích giúp các gia đình yên tâm phát triển chăn nuôi. Và điều này dẫn đến việc nhiều hộ không nghiêm túc trả nợ lãi vay hằng tháng với ngân hàng trong những thời điểm tiếp theo.
Ông Đặng Xuân Đạo, Chủ tịch UBND xã Nguyên Lý cho biết: Toàn xã có 8 hộ nuôi bò sữa với tổng số 147 con, trong đó 5 hộ vay vốn của ngân hàng, nhưng không thực hiện nghiêm túc việc trả nợ theo quy định. Cùng với đó, mỗi hộ được xã cho thuê một nghìn m2 đất trồng cỏ nhưng hiện tại những gia đình này vẫn chưa đóng góp nghĩa vụ tài chính với xã.
Vì vậy, mới đây UBND xã đã trực tiếp làm việc với các hộ nuôi bò sữa để yêu cầu gia đình khẩn trương hoàn trả các khoản nợ với ngân hàng và UBND xã. Không để tình trạng dây dưa, trây ỳ ảnh hưởng đến phong trào chăn nuôi bò sữa của xã".
Ông Trần Sỹ Trương, Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lý Nhân cho biết: Thời gian qua, chi nhánh phải cơ cấu lại thời hạn cho vay đối với các hộ nuôi bò sữa nhằm thúc đẩy chương trình chăn nuôi bò sữa trên địa bàn phát triển. Tuy vậy, đây cũng chỉ là biện pháp tạm thời, do đó đề nghị các cấp, ngành cùng ngân hàng tập trung đôn đốc hộ vay vốn hoàn trả các khoản nợ lãi, gốc vay theo quy định. Điều này không chỉ giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh mà còn tạo nguồn vốn đáp ứng mọi nhu cầu vay của khách hàng đầu tư phát triển kinh tế tại địa phương.
Đức Thống
Đức Thống, Thế Trang