Trên cánh đồng ngay sát quốc lộ 21 mới thuộc địa phận xã Đồn Xá (Bình Lục) có nhiều xe công nông chở đất chạy thành đường trên mặt ruộng. Theo ghi nhận của chúng tôi, việc lấy đất tại cánh đồng này phổ biến vào mùa khô cuối năm khi đất được cày ải chuẩn bị cho vụ mới.
Người dân lợi dụng đất được lật khô nỏ, thuê công nông chở về san lấp ao, thùng, đôn cao thêm vườn trồng cây. Việc lấy đất của người dân diễn ra ngay ban ngày và kéo dài nhưng không gặp cản trở nào từ phía chính quyền, lực lượng chức năng của địa phương.
Thời gian gần đây ở Đồn Xá có tình trạng người dân bỏ ruộng không cấy khá nhiều, nhất là trong vụ mùa. Như trong vụ mùa 2019, toàn xã có đến 25ha đất ruộng người dân bỏ không cấy. Theo lý giải của xã đây là vùng đất ruộng trũng, lầy sụt khó khăn cho quá trình sản xuất, khiến năng suất thấp nên người dân không sản xuất trong vụ mùa. Việc lấy đất ruộng như hiện nay đã phần nào làm đất ruộng trở nên trũng và khó sản xuất do lớp đất màu trên bề mặt ở một số thửa ruộng đã được bóc đưa về nhà.
Cũng như Đồn Xá, tại một số địa phương trong tỉnh vẫn có tình trạng vào vụ cày ải người dân lấy đất trên diện tích ruộng của gia đình, hoặc mua đất ruộng, công nông chở về trả tiền theo xe.
Theo quy định trong công tác quản lý ruộng đất, người dân không được tự ý phá vỡ mặt bằng hay chuyển đổi mục đích sử dụng trên diện tích canh tác. Việc lấy đất ruộng sử dụng cho mục đích khác sẽ dẫn đến phá vỡ mặt bằng đồng ruộng. Hơn nữa, khi tầng đất canh tác mất đi, ruộng rất dễ bị chua phèn xâm nhập ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của lúa, cây trồng. Lấy đất ruộng còn dẫn đến cốt đất không đều ngay trên cùng cánh đồng, ảnh hưởng đến canh tác của những thửa ruộng bên cạnh.
Để ngăn chặn tình trạng này, các địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra sớm phát hiện những trường hợp vi phạm để xử lý. Theo ông Bạch Văn Huy, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt – Bảo vệ thực vật tỉnh, hiện nay, do tác động từ nhiều yếu tố, sản xuất trên đồng ruộng ngày càng khó khăn. Về khía cạnh chuyên môn, việc đất ruộng bị lấy mất tầng canh tác sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng, tình hình sâu, bệnh và năng suất lúa, cây trồng.
Thành Nam
Mạnh Hùng