Để thúc đẩy phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thời gian qua, Sở Công thương đã quan tâm làm tốt công tác quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn. Theo đó, công tác quản lý các CCN đã có nhiều bước chuyển biến rõ nét, nhất là việc nắm bắt tình hình hoạt động của doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong các CCN. Các doanh nghiệp, hộ kinh doanh ngày càng nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Doanh nghiệp có nhu cầu vào đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất tại các CCN trong tỉnh ngày càng lớn, trong khi các CCN đã cơ bản được lấp đầy. Thực hiện việc điều chỉnh mở rộng các CCN, Sở Công thương đã hướng dẫn các chủ đầu tư, UBND các huyện, thị xã, thành phố hoàn thiện thủ tục, hồ sơ, tổ chức thẩm định và trình UBND tỉnh ra quyết định thành lập và mở rộng 7 CCN, gồm: CCN Trung Lương (Bình Lục); CCN Châu Giang, CCN Yên Lệnh, CCN Trác Văn (Duy Tiên); CCN Thi Sơn I, CCN Lê Hồ, CCN Đồng Hóa (Kim Bảng). Đến nay, tỉnh Hà Nam đã ban hành quyết định thành lập, mở rộng đối với 19 CCN với tổng diện tích khoảng 686 ha. Hiện, 14/19 CCN đang hoạt động, thu hút 170 doanh nghiệp, hộ kinh doanh vào đầu tư với tổng vốn đăng ký trên 8.200 tỷ đồng. Trong 14 CCN đang hoạt động có 4 CCN đã ban hành quy chế cung cấp, quản lý các dịch vụ công cộng, tiện ích trong CCN, gồm: CCN Bình Lục, CCN Nhật Tân, CCN Biên Hòa, CCN Thi Sơn.
Theo đánh giá của ngành chức năng, thời gian qua, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong CCN đã cơ bản chấp hành tốt việc kê khai, nộp các khoản nghĩa vụ với ngân sách nhà nước, bảo đảm thời gian quy định, không còn tình trạng nợ đọng kéo dài, góp phần tăng thu ngân sách cho tỉnh. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2023, doanh nghiệp trong các CCN đã nộp ngân sách nhà nước số tiền 187 tỷ đồng, giải quyết việc làm thường xuyên cho trên 12.400 lao động.
Để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với CCN, thời gian qua, Sở Công thương đã tích cực triển khai tuyên truyền, khuyến khích các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tham gia làm chủ đầu tư nâng cấp, hoàn thiện quản lý vận hành hạ tầng kỹ thuật dùng chung và xây dựng công trình thu gom, xử lý nước thải tập trung tại CCN. Sở cũng đã phối hợp với các sở, ngành liên quan đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật tại các CCN. Tính riêng trong năm 2022, qua quá trình thanh tra, kiểm tra đã xử lý vi phạm hành chính về lĩnh vực môi trường, phòng cháy, chữa cháy đối với 13 doanh nghiệp, xử phạt hành chính trên 1,4 tỷ đồng. Từ đầu năm 2023 đến nay, đã phát hiện vi phạm và xử phạt hành chính lĩnh vực môi trường các doanh nghiệp vi phạm với tổng số tiền gần 3 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong những năm qua, Sở Công thương cũng đã quan tâm làm tốt công tác vận động, hướng dẫn các hộ kinh doanh tại các CCN thực hiện chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp. Đến nay, tại các CCN đã có 37/52 hộ sản xuất, kinh doanh hoàn thành việc chuyển đổi lên doanh nghiệp và có 18 dự án được chuyển đổi từ hộ sản xuất, kinh doanh sang doanh nghiệp được UBND tỉnh Quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận dự án.
Ông Lê Nguyên Ngọc, Giám đốc Sở Công thương cho biết: Ngày 11/6/2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 66/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP về quản lý, phát triển CCN và Bộ Công thương ban hành Thông tư số 28/2020/TT-BCT ngày 16/11/2020 quy định, hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 68/2017/NĐ-CP và Nghị định số 66/2020/NĐ-CP. Do đó, Sở Công thương đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 08/2021/QĐ-UBND ngày 22/4/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế phối hợp quản lý CCN trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Theo đó, Sở Công thương được giao làm đầu mối quản lý nhà nước đối với CCN trên địa bàn tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố là đầu mối quản lý nhà nước theo địa bàn các huyện, thị xã, thành phố. Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, trong những năm qua, cùng với việc quan tâm, hỗ trợ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong các CCN hoạt động, phát triển sản xuất, kinh doanh, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong quản lý đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường, tài chính ngân sách, an ninh trận tự, an toàn xã hội, phòng cháy, chữa cháy… tại các CCN cũng được triển khai thực hiện thường xuyên, góp phần kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm. Theo đó, công tác quản lý nhà nước về CCN những năm qua đã được nâng cao. Các CCN cơ bản đi vào hoạt động nền nếp, có hiệu quả với tổng doanh thu và mức đóng góp ngân sách nhà nước năm sau cao hơn năm trước.
Có thể thấy, các CCN đã có những đóng góp nhất định cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, giúp hạn chế tình trạng sản xuất phân tán không theo quy hoạch, gây ô nhiễm môi trường. Việc mở rộng, thành lập mới CCN đã giải quyết được mặt bằng cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, thu hút các dự án đầu tư lớn vào CCN, góp phần đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng công nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với xây dựng nông thôn mới.
Trên cơ sở kết quả đạt được, trong thời gian tới, Sở Công thương Hà Nam sẽ tăng cường phối hợp thực hiện tốt công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra, đánh giá việc chấp hành chính sách, pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường, nhất là việc sử dụng đất đã được nhà nước giao đất, cho thuê đất, việc xử lý ô nhiễm môi trường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong các CCN nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Cùng với đó, tập trung nghiên cứu, đề xuất giải pháp xử lý đối với các CCN có quy mô, diện tích, tiêu chuẩn không bảo đảm quy định; tích cực đôn đốc, hướng dẫn các hộ sản xuất, kinh doanh, nhất là hộ kinh doanh ở các CCN Nhật Tân (Kim Bảng), Hoàng Đông (Duy Tiên) thực hiện chuyển đổi mô hình sang doanh nghiệp; khuyến khích, hướng dẫn, thu hút doanh nghiệp tham gia làm chủ đầu tư các CCN đang hoạt động chưa có chủ đầu tư.
Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐND ngày 25/3/2020 của HĐND tỉnh quy định chính sách hỗ trợ đầu tư nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật và xây dựng công trình thu gom, xử lý nước thải tập trung tại các CCN trên địa bàn tỉnh, Sở Công thương sẽ trình cấp có thẩm quyền xem xét điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế…
Nguyễn Oanh