Trái ngược với cùng kỳ nhiều năm, lẽ ra thời điểm này đang là lúc các cơ sở sản xuất gạch không nung "ăn nên làm ra"; thì năm nay nhiều cơ sở sản xuất phải ngừng hoạt động hoặc sản xuất cầm chừng. Gạch lưu bãi, máy giảm công suất hoạt động là thực trạng ở nhiều doanh nghiệp sản xuất gạch không nung hiện nay.
Gạch tồn kho
Gạch lưu bãi tại Công ty cổ phần Quốc tế ICT.
Tại Công ty cổ phần Quốc tế ICT, từ hơn 1 tháng nay, dây chuyền sản xuất gạch không nung phải ngừng hoạt động, nhưng ngoài bãi hiện vẫn còn khoảng 2,5 triệu viên gạch quy tiêu chuẩn (QTC) được xếp từ cổng ra vào đến xưởng sản xuất.
Ông Đỗ Mạnh Doan, Trưởng phòng Quản lý hành chính, Công ty cổ phần Quốc tế ICT cho biết: Chừng 2 tháng nay, gạch tiêu thụ chậm hẳn, thi thoảng mới bán được một đơn hàng nhỏ lẻ.
Không chỉ có Công ty cổ phần Quốc tế ICT, nhiều đơn vị sản xuất gạch không nung khác cũng đang trong tình trạng tương tự.
Tại Công ty TNHH Savina Hà Nam, gạch không nung cũng phải ngừng sản xuất từ nhiều ngày qua. Cái khó của công ty là gạch không nung vừa mới đi vào sản xuất chưa được bao lâu, nay đã phải ngừng hoạt động.
Ông Ngô Văn Tuyến, Giám đốc công ty cho biết: Nếu suôn sẻ, đơn vị sẽ chạy đủ công suất 200 triệu viên/năm, nhưng do thị trường xuống dốc, công ty phải ngừng và điều chỉnh sản xuất.
Khủng hoàng thừa
"Cung" vượt "cầu" được các nhà sản xuất cho là nguyên nhân chính dẫn đến khủng hoảng thừa gạch không nung hiện nay. Thực trạng này là do thời gian gần đây gạch không nung được đầu tư sản xuất như "trăm hoa đua nở". Các cơ sở sản xuất mọc lên ở nhiều nơi kể cả trong tỉnh và ngoài tỉnh. Vùng có thuận lợi về nguồn nguyên liệu sản xuất trước, sau đó đến các vùng khác cũng đi mua nguyên liệu về làm, dẫn đến “cung” vượt “cầu”.
"Một bài học đau lòng là hiện nay sản xuất gạch cốt liệu xi măng dư thừa, thị trường hỗn loạn. Các doanh nghiệp sản xuất bị chiếm dụng vốn, bán phá giá để thu hồi vốn và trả nợ ngân hàng đã làm méo mó thị trường gạch. Các doanh nghiệp không có lợi nhuận, thua lỗ không có cơ hội đầu tư đổi mới công nghệ". Ông Đinh Văn Hồng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cho biết.
Dây chuyền sản xuất gạch không nung của Công ty TNHH Hải Đăng - KB.
Các doanh nghiệp sản xuất cho biết, chỉ cách đây không lâu, Hà Nam là địa phương đi tiên phong trong khu vực về sản xuất gạch không nung. Gạch còn mang ra Hải Phòng, vào tận Thanh Hóa, Nghệ An rồi ngược các tỉnh phía Bắc để bán. Nhưng bây giờ ở các nơi đó đều có nhà máy sản xuất gạch không nung nên rất khó bán, thậm chí là không bán được nữa.
Theo ông Tuyến, vì gạch không nung dễ sản xuất, không đòi hỏi nhiều về công nghệ, chỉ cần mua máy về lắp, có nguyên liệu là sản xuất được ngay nên mới phát triển ồ ạt dẫn đến "cung" vượt "cầu".
Theo nhận định của các doanh nghiệp, tình trạng khủng hoảng thừa gạch không nung chưa thể giải quyết trong một sớm, một chiều mà còn kéo dài ít nhất sang đến năm 2018-2019, do lượng gạch còn tồn đọng khá lớn và có quá nhiều cơ sở sản xuất.
Để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất gạch không nung, nhiều doanh nghiệp cho rằng, tỉnh cần kiểm tra, rà soát việc sản xuất gạch xi măng cốt liệu theo quy hoạch; xử lý nghiêm đối với các đơn vị sản xuất chưa được cấp phép.
Thanh Bình
Tiến Đoàn