Nhằm nâng cao giá trị sản xuất ngành nông nghiệp, Hà Nam đã thu hút các doanh nghiệp chế biến nông sản, ứng dụng công nghệ cao vào hoạt động. Sau khi các doanh nghiệp đi vào sản xuất đã thúc đẩy ngành nông nghiệp tăng trưởng, nâng cao được đời sống của người nông dân, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn.
Mục tiêu thu hút doanh nghiệp chế biến nông sản, doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào địa bàn hoạt động sẽ là “bà đỡ’’ trong khâu bao tiêu nông sản cho nông dân, tạo ra nhiều sản phẩm nông nghiệp sạch cung cấp cho thị trường.
Xác định được khâu then chốt này, tỉnh đã tập trung quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, xây dựng vùng sản xuất nông sản hàng hóa tập trung, tạo nguyên liệu đầu vào cho các doanh nghiệp.
UBND tỉnh chỉ đạo các huyện, thành phố tập trung tích tụ ruộng đất, cho doanh nghiệp thuê sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao theo nguyên tắc: Không thu hồi đất của hộ dân; quyền được Nhà nước giao đất lâu dài cho người dân được bảo đảm; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do hộ dân lưu giữ và quản lý; các cấp chính quyền thực hiện tích tụ ruộng đất giao cho doanh nghiệp thuê đất của các hộ dân, lợi ích của nông dân được bảo đảm; người dân cho thuê đất được ưu tiên tuyển dụng vào làm công nhân cho doanh nghiệp.
Đối với doanh nghiệp sử dụng đất của các hộ dân phải đúng mục đích, theo đúng dự án cam kết với chính quyền địa phương.
Sản phẩm rau mầm của Công ty VinEco Hà Nam tại xã Xuân Khê (Lý Nhân). Ảnh: Hòa Hậu
Điển hình như Dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của Công ty TNHH đầu tư sản xuất phát triển nông nghiệp VinEco có tổng nguồn vốn đầu tư hơn 660 tỷ đồng tại xã Xuân Khê, Nhân Bình (Lý Nhân).
Quy mô của dự án có diện tích hơn 227 ha được đầu tư công nghệ nhà kính, nhà lưới của Nhật Bản, công nghệ tưới tiêu tự động của Israel. Mục tiêu của dự án là hướng tới: Xây dựng và hình thành cánh đồng sản xuất quy mô lớn tích hợp các công nghệ canh tác tiên tiến; tổ chức nghiên cứu, phát triển giống và các sản phẩm khoa học, công nghệ mới phục vụ sản xuất; đào tạo, chuyển giao, cung cấp các dịch vụ kỹ thuật, giám sát, quản lý chất lượng và tư vấn cho người sản xuất áp dụng tiêu chuẩn, kỹ thuật mới trong sản xuất nông nghiệp tại địa phương.
Qua gần 3 năm đi vào hoạt động, dự án đã mở rộng được vùng sản xuất nông sản tập trung, ứng dụng công nghệ cao, tạo ra nhiều sản phẩm rau sạch cung ứng cho thị trường. Hiện sản phẩm nông sản sạch của VinEco đã cung cấp cho nhiều tỉnh, thành phố ở khu vực, trong đó rau, củ, quả được bày bán ở nhiều siêu thị lớn. Về lâu dài dự án hướng tới hình thành trung tâm nghiên cứu chọn tạo giống nhằm khôi phục, cải tạo và sản xuất các giống bản địa đặc sản.
Tại huyện Duy Tiên, sau 10 năm thu hút được Công ty TNHH Hội Vũ chuyên sản xuất nông sản xuất khẩu, đã mở rộng được vùng trồng dưa chuột, ngô ngọt, cà chua. Công ty có công suất chế biến hàng nghìn tấn nông sản/năm.
Theo kế hoạch năm 2018, doanh nghiệp sẽ thu mua khoảng 1.500 tấn dưa chuột để chế biến xuất khẩu. Để ổn định vùng nguyên liệu đầu vào, công ty đã hướng mạnh đầu tư liên kết sản xuất với các HTXDVNN, thông qua các khâu trung gian, thu mua sản phẩm nông nghiệp cho bà con.
Ông Khuất Duy Hùng, Giám đốc Công ty TNHH Hội Vũ cho biết: Với đặc thù là tỉnh nông nghiệp, Hà Nam có nhiều lợi thế về đất đai, kinh nghiệm để trồng các loại rau màu xuất khẩu như dưa chuột, ngô ngọt, cà chua... so với một số tỉnh lân cận.
Với hướng phát triển vùng nguyên liệu bền vững, công ty đã mời các chuyên gia trong ngành nông nghiệp về khảo sát thực tế vùng trồng dưa chuột, ngô ngọt và một số loại rau màu xuất khẩu. Kết quả, vùng sản xuất nông sản thuận lợi nhất ở Hà Nam là xã Nhân Nghĩa, Chân Lý, Xuân Khê, Nhân Bình (Lý Nhân); Đồng Hóa, Lê Hồ (Kim Bảng), Châu Giang, Yên Bắc, Mộc Bắc (Duy Tiên).
Công ty đã chủ động phối hợp với các HTX tổ chức hướng dẫn bà con trồng rau màu xuất khẩu, ký kết hợp đồng trồng dưa, ngô với một số HTX.
Ngoài hai doanh nghiệp trên, thời gian vừa qua Hà Nam còn thu hút được một số các doanh nghiệp chế biến, thu mua nông sản cho nông dân như: Công ty TNHH Trung Thành ở huyện Duy Tiên chuyên chế biến nông sản xuất khẩu, Tập đoàn Masan ở KCN Đồng Văn IV chuyên chế biến thịt lợn, Công ty TNHH Thủy Long ở Cụm công nghiệp Trung Lương (Bình Lục) chuyên thu mua, chế biến thóc gạo cho bà con nông dân với sản lượng lớn, góp phần tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp.
Công ty TNHH Thủy Long đầu tư vào Cụm công nghiệp Trung Lương (Bình Lục) với diện tích 3,2 ha chuyên thu mua thóc và chế biến thóc gạo của nhiều tỉnh, thành phố cả nước. Trung bình một năm doanh nghiệp thu mua và chế biến khoảng 70 nghìn tấn thóc, sau đó xuất khẩu khoảng 50% sản lượng, còn lại cung ứng thị trường trong nước. Với nhu cầu lớn nên thóc của nông dân ở tỉnh Hà Nam sau khi thu hoạch đem đến doanh nghiệp thu mua hết. Để tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân sau khi thu hoạch, doanh nghiệp còn thu mua cả thóc tươi, sau đó về sấy khô chế biến cung ứng ra thị trường. Ông Trịnh Công Dương, Giám đốc Công ty TNHH Thủy Long |
Thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển, thời gian tới, UBND tỉnh chỉ đạo tiếp tục thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào vùng nông thôn, liên kết với nông dân, mở rộng sản xuất, tạo ra vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Trên cơ sở đó, UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu đúng chủ trương tích tụ ruộng đất và hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao; gắn tích tụ ruộng đất với việc cơ cấu lại nền kinh tế, nhằm chuyển đổi một bộ phận lao động từ lĩnh vực nông nghiệp sang lĩnh vực công nghiệp; rà soát bổ sung, điều chỉnh quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao phù hợp với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng từng vùng để bố trí cây trồng, vật nuôi phù hợp; có cơ chế, chính sách thu hút doanh nghiệp chế biến nông sản, doanh nghiệp bao tiêu nông sản cho nông dân vào đầu tư.
Đối với các hộ ngoài vùng dự án, các cấp chính quyền và doanh nghiệp tạo điều kiện cho nông dân được tiếp thu quy trình công nghệ, tạo ra sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường, nâng cao mức thu nhập cho bà con nông dân.
Trần Hữu
Trần Thoan