Rác thải nhựa cùng các chất gây ô nhiễm môi trường khác đã và đang tác động tiêu cực đến môi trường, kinh tế - xã hội và sức khỏe con người. Với chủ đề "Giải quyết ô nhiễm nhựa và ni lông", Ngày môi trường thế giới năm nay nhắc nhớ mỗi người hãy hành động để cải thiện điều kiện sống thân thiện với môi trường.
Đa số các cửa hàng vẫn sử dụng túi nilon để gói hàng hoá cho khách. Ảnh: Thế Trang
Sáng nào cũng vậy, bà Hoa (làm giúp việc ở thành phố Phủ Lý) đi chợ mua thức ăn về phục vụ cả gia đình có 5 người. Nhìn qua thấy bà mang làn đựng đồ cẩn thận nhưng bên trong mỗi loại thức ăn đều được đựng riêng một túi ni lông: Nào thịt lợn, nào tôm, ít hành tỏi khô, mấy củ khoai lang, mớ rau thơm, ít giá đỗ. Bà bảo, mỗi hôm đi chợ về là có vài cái túi ni lông vứt vào thùng rác, nhưng có túi ni lông đựng riêng từng thứ rất tiện, không lo cái nọ lẫn sang cái kia.
Còn bà Ngần ở xã Thanh Sơn (Kim Bảng) cũng thường đi chợ bán rau, bán ngô luộc. Trong gánh hàng hôm nào bà cũng phải có sẵn một bịch túi ni lông để đùm rau, ngô bán cho khách hàng. Bà Ngần bảo: Người đi chợ thường đi tay không, không mang túi, mang đồ đựng hàng. Không những hàng tôi bán mà nhiều hàng khác cũng vậy, tất cả hàng hoá đều được đùm vào túi ni lông hết.
Tăng trưởng kinh tế và thay đổi nếp sống, tiêu dùng của người dân dẫn đến sự gia tăng nhanh chóng chất thải nhựa, túi ni lông. Nhưng do thói quen sử dụng của người dân, túi ni lông đang bị lạm dụng trong sinh hoạt hoặc sử dụng không đúng chức năng, tiềm ẩn nhiều nguy hại.
Túi ni lông dùng xong đều được vứt bỏ ra bãi rác, thậm chí là vứt vương vãi làm mất cảnh quan. Hiện rác thải nhựa phần lớn được xử lý bằng phương pháp đốt hoặc chôn lấp lộ thiên không đúng quy định gây ô nhiễm môi trường.
Ông Đặng Đình Thoảng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết: Với đặc tính tồn tại bền vững trong tự nhiên, rác thải nhựa cần thời gian đến hàng trăm năm, thậm chí còn lâu hơn thế để phân hủy. Thời gian tồn tại đó, rác thải nhựa, túi ni lông là môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật có hại trú ngụ rất dễ dẫn đến phát sinh dịch bệnh; ảnh hưởng đến môi trường đất, nước, thảm thực vật.
Theo các nhà khoa học, sử dụng các sản phẩm nhựa, túi ni lông không hẳn là an toàn, do phần lớn chúng được sản xuất từ nhựa tái chế, khó kiểm soát. Do đó, người tiêu dùng cần thay đổi thói quen sử dụng các sản phẩm từ nhựa và túi ni lông.
Chai nhựa được dùng phổ biến là nguyên nhân phát thải rác nhựa. Ảnh: Tiến Đoàn
Giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa và túi ni lông bằng cách hãy nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần, hạn chế việc sử dụng túi ni lông; tăng cường phân loại rác thải; không tùy tiện vứt rác, nhất là ở những nơi công cộng, kênh mương ao hồ, đường làng, ngõ phố…
Tại xã Thanh Tân (Thanh Liêm), mới đây Hội Phụ nữ xã làm điểm phân loại rác thải tại thôn Tân Hưng. Mỗi hộ gia đình hội viên được phát 2 thùng nhựa, một đựng rác vô cơ và một đựng rác hữu cơ. Các gia đình đào hố nhỏ trong vườn chứa rác hữu cơ, sau đó rắc men vi sinh để rác phân hủy làm phân bón cho cây trồng.
Bà Đinh Thị Nga, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Thanh Tân cho biết: Qua kiểm tra, giám sát, mô hình tuy đã được hội viên thực hiện nhưng kết quả chưa cao. Vẫn còn tình trạng vứt rác vào chung một thùng hoặc sử dụng thùng làm việc khác. Chúng tôi xác định đây là công việc phải được tuyên truyền vận động làm thường xuyên để chị em hình thành thói quen mới - phân loại rác thải tại hộ gia đình.
Để thực hiện hiệu quả việc thu gom và phân loại rác thải sinh hoạt, tới đây Hội Phụ nữ Thanh Tân thành lập tổ hợp tác "Phụ nữ liên kết thu gom rác thải" nhằm hướng dẫn các thành viên thực hiện nghiêm túc việc thu gom rác thải trong khu dân cư; đẩy mạnh hoạt động phân loại rác thải tại nguồn.
Tại xã Đồng Hóa (Kim Bảng) khoảng 5 năm trở lại đây chị em phụ nữ ở đây đã có sáng kiến không vứt bừa bãi chai nhựa, lọ nhựa, vỏ thùng cát tông ra môi trường mà để gọn ở trong khuôn viên gia đình, hàng quý thu gom mang bán lấy tiền lập quỹ giúp đỡ hội viên có hoàn cảnh khó khăn. Hội cũng vận động hội viên không sử dụng túi ni lông khi đi mua hàng hay đựng đồ ăn uống.
Thói quen sử dụng túi ni lông khi mua hàng đã có từ lâu, nhưng chắc hẳn ai cũng chỉ thấy được sự tiện lợi của túi ni lông mà không hề biết đến những nguy hại tiềm ẩn của nó. Vì vậy, mỗi chúng ta hãy tự nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen sử dụng để rác thải nhựa và ni lông không ảnh hưởng đến môi trường sống.
Thanh Bình
Tiến Đoàn, Thế Trang