Bữa ăn giữa ca có vai trò quan trọng đối với sức khỏe người lao động (NLĐ), ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả, năng suất lao động. Sức khỏe của người lao động chính là nguồn lực phát triển doanh nghiệp, chính vì vậy cùng với sự đồng hành của tổ chức công đoàn và sự quan tâm của doanh nghiệp, chất lượng bữa ăn ca cho công nhân lao động ngày một được cải thiện.
Bữa ăn ca bảo đảm dinh dưỡng, an toàn thực phẩm giữ vai trò quan trọng trong việc chăm sóc, nâng cao sức khỏe người lao động.
Với gần 4.000 lao động, Công ty TNHH Yokowo Việt Nam, KCN Đồng Văn II (thị xã Duy Tiên) đặc biệt quan tâm đến chất lượng bữa ăn ca cũng như công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP). Ngay từ khi thành lập, công ty đã đầu tư xây dựng nhà ăn, khu vực nấu bếp rộng rãi, sạch sẽ, theo quy trình một chiều. Các vật dụng chứa thức ăn luôn được sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, có tủ đựng. Đơn vị thuê Công ty TNHH Việt Nam EOC chuyên cung cấp suất ăn công nghiệp tổ chức nấu ăn tại doanh nghiệp. Đặc biệt, tại khu vực nhà ăn còn có căng tin bán nhiều loại đồ uống, sữa chua, kem và một số mặt hàng khác để phục vụ NLĐ.
Chủ tịch Công đoàn công ty Nguyễn Thành Luân chia sẻ: Với đặc thù công việc NLĐ làm theo ca nên chất lượng bữa ăn ca rất quan trọng, giúp công nhân tái tạo sức lao động để làm việc hiệu quả hơn. Công ty duy trì sản xuất 3 ca, mỗi ca có 1 bữa ăn chính, mỗi suất ăn trị giá 20.000 đồng. Khi NLĐ tăng ca từ 4 tiếng trở lên sẽ được hỗ trợ ăn nhẹ như bún, phở, bánh cuốn... và thời gian cấp phát suất ăn nhẹ được quy định rõ ràng đối với từng ca cũng như bộ phận hành chính. Mỗi tháng công nhân sẽ có một bữa ăn đặc biệt trị giá 46.500 đồng, có thêm tôm, đùi gà, sữa chua… Thực đơn được nhà bếp xây dựng hằng tuần và dán tại bảng tin để NLĐ đóng góp ý kiến. Mỗi khi có món ăn mới, nhà bếp sẽ chuẩn bị từ 20 - 50 suất ăn thử và căn cứ trên đánh giá của NLĐ để có thể đưa vào thực đơn hay không?
Dù đã thuê một đơn vị chuyên nghiệp, có đủ năng lực, uy tín, song việc nhập nguyên liệu đầu vào, quá trình chế biến và chia khẩu phần ăn vẫn được công đoàn cùng nhân viên y tế tham gia giám sát chặt chẽ. Việc lưu mẫu thực phẩm được thực hiện theo đúng quy định. Bữa ăn ca được kiểm soát nghiêm ngặt bởi những người được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp về quản lý, nấu ăn và có kinh nghiệm trong chế biến thực phẩm. Do đó, dù hằng ngày cung cấp hàng nghìn suất ăn cho công nhân, lao động, nhưng nhiều năm nay tại bếp ăn tập thể của công ty chưa từng xảy ra sự cố về ngộ độc thực phẩm.
Chị Trần Thị Thanh Vân, người đã có 10 năm gắn bó với Công ty TNHH Yokowo Việt Nam cho biết: Được sự quan tâm của lãnh đạo doanh nghiệp, tổ chức công đoàn, bữa ăn ca của NLĐ tại công ty rất ngon, thực đơn phong phú và thay đổi thường xuyên giúp mang lại cảm giác ngon miệng cho NLĐ. Với suất ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, sức khỏe của chúng tôi được bảo đảm, làm việc hiệu quả cao hơn và yên tâm gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
Mặc dù mới đi vào hoạt động được khoảng 3 năm, song Công ty TNHH Dược mỹ phẩm Winpharma, Cụm công nghiệp Kim Bình (TP Phủ Lý) hiện được biết đến là một trong những đơn vị có nhiều chế độ, chính sách quan tâm thiết thực đến quyền lợi, phúc lợi của NLĐ. Trong đó, bữa ăn ca được đánh giá có “chất lượng tốt” với trị giá 25.000 đồng/bữa (không bao gồm chi phí điện nước, ga, khấu hao máy móc thiết bị), số lượng thức ăn và dinh dưỡng mỗi bữa bảo đảm đầy đủ, hợp lý.
Chủ tịch Công đoàn công ty Bùi Thị Trâm cho biết: Công ty chúng tôi chuyên sản xuất các mặt hàng dược phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm chức năng. Công ty hiện có gần 100 lao động, thu nhập bình quân từ 8 - 12 triệu đồng/tháng. Không chỉ sạch sẽ, đa dạng, bữa ăn ca của NLĐ tại đây còn bảo đảm mọi yêu cầu về VSATTP. Tất cả nguyên liệu thực phẩm đầu vào đều được công đoàn cùng bộ phận hành chính kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc, chất lượng. Thực đơn được xây dựng theo tuần và nhà bếp phải lưu mẫu thức ăn từng bữa. Điều này giúp kiểm soát chất lượng bữa ăn và phục vụ cho việc làm rõ nguyên nhân nếu không may xảy ra mất VSATTP. Mỗi bữa ăn đều bảo đảm dinh dưỡng đầy đủ, khẩu vị phù hợp, môi trường thoải mái, vui vẻ tại nhà ăn.
Để tạo sự gắn kết, gần gũi trong toàn nhà máy, cán bộ, lãnh đạo công ty đều tham gia ăn ca cùng với NLĐ và tổ chức ăn theo mâm thay vì theo suất. Công ty duy trì sản xuất 3 ca, trong đó ca 1 và ca 2, giá trị suất ăn là 25.000 đồng/người (tương đương ăn trưa và ăn tối). Còn với ca 3, công ty hỗ trợ 55.000 đồng/người. Thời gian tới, công ty đang tính toán trồng rau trên khoảng đất còn trống, vừa có thêm rau sạch cho bữa ăn của NLĐ, vừa tạo không gian xanh mát trong doanh nghiệp. Hiện nay, quy định về bữa ăn ca cho NLĐ đã được công đoàn đưa vào nội dung thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể. Ban Chấp hành Công đoàn công ty thường xuyên nắm bắt nhu cầu, lắng nghe ý kiến phản hồi của NLĐ để có những đề xuất kịp thời với nhà bếp trong việc xây dựng các món ăn phù hợp với khẩu vị và đầy đủ chất dinh dưỡng cho NLĐ.
Bữa ăn ca hết sức quan trọng đối với công nhân làm việc tập trung tại các nhà máy, xí nghiệp bởi không chỉ giúp cung cấp năng lượng, tái tạo sức khỏe để sản xuất, mà còn thể hiện sự quan tâm của doanh nghiệp, công đoàn đối với NLĐ. Bên cạnh những doanh nghiệp chú trọng, chăm lo bữa ăn ca chu đáo, chất lượng, vẫn còn những doanh nghiệp hỗ trợ bữa ăn ca cho NLĐ ở mức tối thiểu, khó bảo đảm dinh dưỡng. Do đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã ban hành Kế hoạch triển khai Kết luận số 03/KL-BCH ngày 18/1/2022 của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 7c/NQ-BCH ngày 25/2/2016 về “Chất lượng bữa ăn ca của NLĐ”, với mức thấp nhất 18.000 đồng/bữa, khuyến khích các doanh nghiệp tổ chức bữa ăn ca có giá trị cao hơn.
Tại Hà Nam, mức ăn ca của công nhân, lao động cơ bản đạt từ 20.000 đồng/bữa trở lên. Một số doanh nghiệp có điều kiện quan tâm hơn, mức ăn đạt 30 - 40 nghìn đồng/bữa. Một số doanh nghiệp tổ chức các bữa ăn cải thiện hằng tháng với giá trị gấp rưỡi, gấp đôi ngày thường, giúp công nhân có thêm sức khỏe, tinh thần vui vẻ để lao động, sản xuất. Đến nay, chất lượng bữa ăn ca là một trong những nội dung quan trọng để công đoàn cơ sở thương lượng, đưa vào thỏa ước lao động tập thể.
Tháng Công nhân hằng năm cũng là Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động, Tháng hành động vì an toàn thực phẩm. Do đó, Liên đoàn Lao động tỉnh chỉ đạo các cấp công đoàn tiếp tục đẩy mạnh đối thoại, thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể có nội dung về cải thiện chất lượng bữa ăn ca cho NLĐ. Bên cạnh đó, tham gia chặt chẽ vào công tác giám sát quy trình mua, chế biến, bảo quản thức ăn, bảo đảm bữa ăn đúng với giá trị thật của mức kinh phí doanh nghiệp hỗ trợ và VSATTP. Qua đó, góp phần mang lại cho NLĐ những bữa ăn an toàn, chất lượng.
Hoàng Hải